Friday, September 30, 2005

 

Rechts Reeve na zijn verlamming






Het verhaal van Christopher Reeve , de filmster, die voor superman speelde is vooral in Amerika bekend. Door een val van een paard in Mei 1995, brak hij zijn nek en was voor zijn verder leven geheel verlamd. Hij kon zelfs niet meer ademhalen zonder hulp van een machine. Ondanks deze enorme handicap speelde hij nog in enkele films, waarvan wellicht “rear windows” van Alfred Hitchcock wel de bekendste is. Hij heeft nog zeven jaren geleefd en heeft zeer veel moeite gedaan door aandacht te vragen voor het probleem van verlammingen en steeds gewezen op het belang van verder onderzoek op dit gebied. Door het werven van fondsen kon hij bijdragen aan dit onderzoek. Hij stierf op 52 jarige leeftijd in Oktober 2004. Ondanks de vele moeite, die hij aan dit onderwerp besteedde vorderde het onderzoek tijdens zijn leven slechts langzaam, maar de laatste tijd worden er grote vorderingen gemaakt. In enkele volgende stukjes in dit blogdagboek zal aandacht aan deze vorderingen besteed worden.


Thursday, September 29, 2005

 




Een boer, die Pet heette ( Peter) en bij ons in de buurt woonde, stond bekend om zijn driftigheid. Om hem te pesten hadden de kinderen een hondenkeutel voor zijn stoep gelegd. Daar was Pet in getrapt en hij was zo kwaad geworden dat hij toevallig passerende kinderen een flink pak slaag had gegeven. Dit gaf grote opschudding in het dorp en de pastoor zou eens met hem gaan praten. De pastoor zei tegen Pet dat hij niet zo gauw kwaad moest worden. Hij moest eens aan onze lieve Heer denken, die had veel meer geleden en was toch ook niet kwaad geworden. Hier op antwoordde Pet: noemt er zo nog eens enne.


 

De veldwachter links,
Rechts de pastoor met fiets.




Vroeger was in de Oost-Brabantse gemeentes de voornaamste boer burgemeester. Het Ambt ging van vader op zoon. In St. Anthonis was dit de familie Arts. Op het laatst van zijn ambtsperiode leed burgemeester Arts aan TBC. Hij moest vaak maandenlang het bed houden. Hij was een driftig man en ging ondanks zijn ziekte toch af en toe naar het raadhuis. Hij vroeg dan aan de veldwachter hoeveel proces-verbaal hebt ge gemaakt. De veldwachter was minder ambitieus en dronk liever koffie. Daarom kon hij de vraag niet bevestigend beantwoorden. De burgemeester werd kwaad en riep tegen de veldwachter : Naar buiten en maak processen- verbaal, de koningin kan niet van de wind leven. Met een rood hoofd spoedde de veldwachter zich naar buiten. Toevallig kwam de pastoor daar aangefietst. Halt !! riep de veldwachter ge krijgt een proces-verbaal, want ge fietst aan de verkeerde kant. Maar veldwachter zei de pastoor, hoe komt ge daar nu bij. Ik fiets hier iedere morgen, als ik de zieken bezoek en ge hebt daar nog nooit iets van gezegd. Ik heb ons Heer ook nog bij me. De veldwachter antwoordde: Ook nog met twee man op één fiets, dan twee proces-verbalen.


 

In snacks en koekjes en frites worden vak transvetten gebruikt, die het cholesterol in het bloed verhogen.Transvetten zijn kunstmatig geharde plantaardige vetten. In de USA moet het gebruik ervan vanaf 1 Jan 06 op alle voedingsmiddelen vermeld staan.





DE KOOLHYDRATEN

Een belangrijke verandering, die tijdens het Neolithicum ontstond was de kennis van het verbouwen van granen. In plaats van fruit en groenten ging men steeds meer granen, waarvan men brood bakte, eten. Kostbare bouwstoffen zoals vitamines mineralen sporenelementen werden daardoor minder gegeten. In het Paleolithicum was 65 % van de voedsel energie afkomstig van fruit en groenten, maar toen men later afhankelijk werd van graan was werd dit ongeveer 20% van de totale voedsel energie. Bepaalde stoffen in fruit en groenten hebben een werking die belangrijk is bij het verhinderen van kanker, en kanker is dan ook een veel voorkomende ziekte bij de moderne mens.

Tevens leerde men dat men koolhydraten kon vergisten en zo werd het mogelijk alcohol houdende dranken te drinken. In de moderne tijd is hier het gebruik van geraffineerde suiker nog bij gekomen.

Behalve de consumptie van teveel vet is ook het eten van veel koolhydraten en suiker een reden van vetzucht. overgewicht en vetzucht zijn nauw gecorreleerd aan suikerziekte type 2 ook wel ouderdoms suikerziekte genoemd. Normaal is insuline nodig voor de opname van suiker uit het bloed naar de weefsels. Bij ouderdoms-suikerziekte maakt het lichaam wel genoeg insuline maar het lichaamsweefsel wordt ongevoelig voor dit hormoon. Ongeveer 70 tot 80 miljoen Amerikanen leiden aan deze ziekte. Ook elders in de westerse wereld neemt het aantal mensen die aan vetzucht leiden schrikbarend toe. elk jaar komen er in Amerika 625,000 gevallen van suikerziekte bij. Twee-derde van deze patiënten sterven vroeg of laat aan een ziekte die betrekking heeft op de bloedvaten. Zelfs bij kinderen van 12 jaar komt tegenwoordig al ouderdoms suikerziekte voor en dat aantal neemt nog jaarlijks toe.

In het Paleodieet verhouden zich natrium en kalium 1:1. Tegenwoordig is Natrium in de vorm van keukenzout overal verkrijgbaar en dat heeft tot gevolg dat dit evenwicht ernstig verstoord is. Verhoogde bloeddruk is hiervan dikwijls het gevolg en dat is vanzelf een extra belasting voor de bloedvaten.

TRANS-VETTEN

Er worden tegenwoordig veel plantaardige oliën gebruikt omdat ze meestal goedkoper zijn dan dierlijke vetten. Daar tegenover staat dat ze praktisch minder geschikt zijn en vaak ook minder goed smaken. Daarom maakt de industrie dikwijls van deze oliën zogenaamde trans-vetten. men maakt van de onverzadigde vetzuren via toevoegen van waterstof ( hydrogeneren) verzadigde vetzuren. Een pakje margarine bijvoorbeeld bestond vroeger voor een groot deel uit transvetzuren. Deze plantaardige gehydroliseerde vetten zijn nog gevaarlijker voor de vorming van cholesterol dan de dierlijke vetten.

Vooral restaurants friettenten en dergelijke maken veel gebruik van deze trans-vetten. Vooral koekjes, crackers en doughnuts worden met deze ongezonde vetten gemaakt.

De Food and Drug Administration (FDA) in America heeft het vermelden van het percentage van trans vetten op de labels van verpakte voedingsmiddelen vanaf Januari 2006 verplicht gesteld.

Volgens de gegevens van World health organisation (WHO) zijn er meer dan een miljard volwassenen wereld wijd met overgewicht. Als de huidige trent doorgaat zal volgens de WHO in 2030 de helft van alle Amerikanen vetzucht vertonen. Het is dus hoog tijd dat men door voorlichting en andere maatregelen het tij tracht te keren. (9)

Er is echter een Amerikaans gezegde dat luidt: You can lead a horse to water, but you can't force it to drink.

LITERATUUR

1) Samuel Preston

Dead weight? The influence of obesity on longivity

The new England Journal of Medicine Vol 352 No11 17 March 2005

2) Tooru Mizuno et al.

Obesity over the life course

Sci. aging knowl. environ. 2004 (24) re 4Joachim Müller

3) Joachim Müller-Jung

cholesterin senker

Faz. net 21 maart 05

4) Thomas Liesen

Wundermittel cholesterin senker

Forum rund um die Gesundheit www.bochmair .org

5) Nederlanders eten vaker vis

Agri Holland www.agriholland.nl 17/03/05

6) Philip Cohen

To cool the world eat less walk more

New Scientist 18 Dec. 2004 pag. 17-18

7) S. Boyd Eaton et al.

Evolution, diet and health

Department of anthropology and radiology

Emory university Atlanta, Georgia, USA

8) Joseph R Hibbeln

Fish consumption and major depression. The Lancet,vol 351 no.9110 18 April 1998

9) Elizabeth Cairns

Obesity: The fat lady sings ?

Drug Discovery to day 1 March 2005

10) Michael Crowford et al.

The driving force: Food,Evolution, and the future Harper & Row, 1989






Wednesday, September 28, 2005

 

Wilde zalm rijk aan omega-3
Rechts: columbus eieren rijk aan omega-3





OMEGA-3 VETZUREN

Er zijn nu ook onverzadigde vetzuren, die het lichaam niet zelf kan maken en die, evenals de vitamines, met het voedsel moeten worden opgenomen. Men noemt dit essentiële vetzuren en de zogenaamde omega-3 en omega-6 zijn hiervan een voorbeeld. In het Paleodieet was de verhouding van deze twee in de hersenen een op een. Elders in het lichaam is die verhouding van omega-6 en omega-3 ongeveer 4:1. Het moderne dieet heeft vaak een tekort aan omega-3 vetzuren en teveel aan omega-6 vetzuren. Vette vis zoals zalm, sardientjes, makreel, haring en tonijn zijn rijk aan omega-3 vetzuren en minsten een maal per week vis eten kan dan ook veel narigheid voorkomen. Tegenwoordig neemt men ook wel een capsule met een gram visolie en men heeft ook al eieren ( Columbus eieren genoemd ) met tien maal hoger gehalte aan omega-3 vetzuren als normale eieren. men bereikt dit door de kippen alleen plantaardig voer te verstrekken dat rijk is aan lijnzaad en koolzaad. De olie van deze zaden is rijk aan omega-3 vetzuren. Omega-3 bestaat uit twee vetzuren namelijk EPA (eicosapentaenoic acid) en DHA (docosahexaaenoic acid).

Om voldoende omega-3 vetzuren in het dieet te hebben moet men minstens een maal per week vis eten, als men tenminste niet andere meer kunstmatige maatregelen neemt zoals visolie capsules. Ook met ongeveer 20 gram walnoten per dag zou men voldoende omega-3 opnemen. Men kan ook brood kopen dat aangevuld is met lijnzaadmeel, en er is ook brood versterkt met omega-3 nu in de handel.

Gunstig is dat de visconsumptie in Nederland toe neemt. Gemiddeld eet men in Nederland 17 keer per jaar vis. In 2002 was dat nog maar15 keer. In 2004 at men per gezin gemiddeld 6,8 kg vis terwijl dat in 2002 nog maar 5,7 kg was. Volgens het productschap vis, is in 2004 in totaal 380 miljoen besteed aan vis (5)

Te weinig omega-3 opname heeft nadelige gevolgen. Het heeft invloed op de stolbaarheid van het bloed en er zullen eerder stolseltjes kunnen ontstaan. Aderverkalking wordt er door bevorderd en bij gebrek aan omega-3 in het dieet komen meer infarcten in hart en hersenen voor. Ook psychische afwijkingen zoals depressie komen vaker voor. (8) Voor een normale ontwikkeling van de hersenen van de vrucht is relatief veel omega-3 in het dieet van de zwangere vrouw nodig. De placenta kan het omega-3 selectief opnemen. de verhouding in het bloed van 0mega-6 en 3 was immers 4 : 1 en in de in verhouding zeer snel groeiende hersenen van de baby 1 : 1

Er zijn dan ook antropologen, die menen dat de hersenen van de mens pas tot ontwikkeling konden komen toen hij vanuit het oerwoud naar Oost Afrika kwam en daar aan zee en aan de meren van het Afrikaanse Rift zijn dieet met vis kon aanvullen. Een van de verschillen met ander primaten is namelijk dat het gehalte van omega-3 in de hersenen lager is naarmate ze evolutionair verder van de mens afstaan. (10)

In de hersenen van de mens bestaat het vet dat nodig is om de zenuwcellen van elkaar te isoleren grotendeels uit omega-3 vetzuren en een gebrek aan deze waardevolle essentiële vetzuren kan dus ernstige gevolgen hebben.

90 % van alle biochemisch active vetzuren, in de grijze massa van de hersenen der zoogdieren, bestaat uit vetzuren van de omega-3 groep.

Ook op de verbindingen van de zenuwcellen met elkaar, op de zogenaamde synapsen speelt omega-3 een rol in het goed functioneren van de neurotransmitters. Transmitters zijn stofjes die aan de uiteinden der zenuwen worden afgescheiden en die de prikkel overdracht van zenuw naar zenuw mogelijk maken. De meeste psychische ziektes zoals schizofrenie, depressiviteit, ADHD maar ook de ziekte van Parkinson en vele anderen vinden hun oorzaak in een abnormaal functioneren van deze neuro-transmitters.

Een aantal antropologen neemt aan dat de homo sapiëns pas kon evolueren uit zijn pre-paleolithische voorgangers nadat hij het tropisch regenwoud had verlaten en zich langs meren en de zee ging vestigen. Vis vangen en eten is ook nu nog een bezigheid waar veel van de nu nog bestaande jager-verzamelaars zich mee bezig houden.. Voor die tijd stond het gebrek aan deze essentiële vetzuren in de tropische regenwouden een dergelijke evolutionaire ontwikkeling in de weg.(7)




 
body mass index=gewicht : hoogtemaat in het quadraat.
BMI boven 30 = obesitas






HET PALEO-DIEET.

De primaten, waartoe ook de mens behoort zijn in het algemeen alles eters (omnivoren). Het dieet bestaat uit zowel plantaardig als dierlijk voedsel. De hoofdbestanddelen zijn eiwitten, vetten en koolhydraten, die meestal uit zetmeel en suikers bestaan.

Vetten bestaan uit verbindingen van glycerol en vetzuren en het zijn de vetzuren die in het Paleo-dieet zeer uitgebalanceerd waren. Men maakt onderscheid in verzadigde vetzuren en enkelvoudig en meervoudig onverzadigde vetzuren. Dierlijke vetten bestaan hoofdzakelijk uit verzadigde vetzuren en zijn bij kamertemperatuur meestal hard zoals bijvoorbeeld boter, varkens en rundervet. Plantaardige vetzuren zijn olieachtig van consistentie en bestaan uit onverzadigde vetzuren en olijfolie en slaolie zijn twee voorbeelden. Het Paleo-dieet, waaraan de mens zich over een zeer lange tijd heeft aangepast, was de verhouding dierlijk vet en plantaardige olie ongeveer vier op een. Dit is van belang omdat in de lever verzadigde vetzuren als grondstof dienen voor de aanmaak van cholesterol. Hoewel cholesterol een zeer nuttige stof is bijvoorbeeld als bouwsteen voor het aanmaken van hormonen in het lichaam is een teveel aan cholesterol schadelijk, omdat het zich afzet in de bloedvatwand en zo de vaatwand beschadigt. Ook kan het lumen van de bloedvaten enger worden door de druk van het cholesterol en men moet dan vaak gedotterd worden of men zet een buisje ( stent) in het bloedvat.

Tijdens het Neolithicum verschoof deze verhouding steeds meer ten gunste van de verzadigde vetzuren, omdat men vee ging houden en men kon over melk kaas en vlees veel gemakkelijker beschikken dan de jager die met veel meer moeite aan zijn dierlijke vetten moest zien te komen.

Na de industriële revolutie kwam alles in een stroom versnelling, nog aangewakkerd na de tweede wereldoorlog toen fast food, om de hoek in de supermarkt of bij een friettent of McDonalds goedkoop te krijgen waren. Sinds 1980 is vetzucht in Amerika substantieel toegenomen en heeft de gemiddelde levensduur in Amerika met eenderde tot driekwart jaar verkort. (1) Vetzucht op middelbare leeftijd verkort de levensduur gemiddeld in Amerika met 7 jaren vanwege het meer dan normaal voorkomen van hart en herseninfarcten, suikerziekte en kanker. (2) Een extra nadeel is het feit dat men veel minder lichaamsbeweging heeft en dus minder van het energie rijke voedsel verbruikt. Het toenemend gebruik van de auto en het TV kijken zijn hier deels voor verantwoordelijk. (6)

In Amerika is de verhouding van dierlijke versus plantaardige vetzuren zelfs van 20 en zelfs 40 tot 1 verschoven. Volken die in hun dieet nog steeds een verhouding hebben van vier op een , zoals de overgebleven jager-verzamelaars en eskimo's en, hoewel in mindere mate, daar waar bijvoorbeeld een mediterraan dieet wordt gebruikt met veel olijfolie, veel groenten, fruit en een glas wijn komen hart en vaatziektes minder voor .

Omdat deze energie rijke voedingsmiddelen zo gemakkelijk en goedkoop te krijgen zijn is het niet verwonderlijk dat in veel westerse landen overgewicht en vetzucht veel voorkomen. Ongeveer achthonderdmiljoen mensen hebben wereldwijd overgewicht, waarvan het derde gedeelte aan vetzucht lijdt. In de USA sterven jaarlijks ongeveer 450,000 mensen onverwacht aan een hartaanval ( sudden cardiac death) en daar komen er nog eens ongeveer 25,000 bij, die aan de gevlogen van een hartaanval, wat later sterven. (gegevens over 1999)

Het is pijnlijk te moeten constateren dat er elders in de wereld ongeveer een miljard mensen zijn zijn die onvoldoende voedsel ter beschikking hebben.

Elk jaar krijgen ongeveer een miljoen Amerikanen een hartaanval, waarvan ongeveer 460,000 met dodelijke afloop. Het cholesterol dat zich in de bloedvatwand bevindt kan via de binnenkant van het bloedvat in het lumen dringen en zo thrombose van de kransslagaders van het hart veroorzaken.

Vaak ziet men echter dat herseninfarcten ontstaan of ook wel zogenaamde TIA's ( transient ischaemic attacks ) De cholesterol die in de bloedvatwand zich opstapelt veroorzaakt dikwijls een verzwakking van de binnenkant van het bloedvat. Soms ontstaan er scheurtjes en de bloedplaatjes van het door het bloedvat stromend bloed hebben de neiging op dergelijke wondjes te gaan stollen. Deze stolseltjes kunnen los laten en elder in het hart of de hersenen bijvoorbeeld thrombose veroorzaken.

Herseninfarcten hebben vaak verlammingen, spraakstoornissen, geheugen verlies enzovoort tot gevolg. In Duitsland komen herseninfarcten en hersenbloedingen ( Schlaganfall) op de derde plaats als doodsoorzaak.

Daarom nemen veel mensen dagelijks een kinderaspirine, die er voor zorgt dat het bloed minder snel stolt en op die wijze er voor zorgt dat minder snel thrombose ontstaat. Ook worden geneesmiddelen van de groep statines gebruikt, die er voor zorgen dat de lever verhinderd wordt om uit de verzadigde vetzuren cholesterol te synthetiseren. De totale verkoop van statines wereldwijd bedraagt twintig miljard Euro's en is een groep van de meest verkochte geneesmiddelen, vooral in Amerika. (3)






Tuesday, September 27, 2005

 

Links: De Onges
(jager-verzamelaars)

De Masai (Afrika), (Rechts plaatje) die nog op de traditionele wijze leven, hebben geen last van hartziektes en hebben geen aderverkalking.


WEET WAT JE EET

INLEIDING

Toen de mens van jager-verzamelaar overschakelde naar landbouw en veeteelt, had er een dramatische verandering plaats in zijn dieet. Als men de homo Erectus meerekent was de mens ongeveer twee miljoen jaar lang, tijdens het Paleolithicum, jager-verzamelaar en was zijn dieet biologisch gezien vrijwel constant. In de loop van deze langdurige geschiedenis heeft de mens zich evolutionair aan dit dieet aangepast. Nog heden is bij de ongeveer 80 voorkomende populaties van jager verzamelaars in de wereld het eten, tenminste wat de biologische waarde betreft, nog steeds ongeveer hetzelfde.
In het midden en laat Paleolithicum verspreidde de mens ( de homo Erectus )zich van uit Afrika naar China. Ongeveer een miljoen jaren geleden ging deze mensensoort al langs de kust van het Arabisch schiereiland, Iran, Afghanistan, Pakistan, India naar Sumatra, Java tot China.
Later emigreerde de homo sapiëns, die ongeveer iets meer dan honderd duizend jaren geleden voor het eerst in Zuid Afrika leefde, op ongeveer dezelfde wijze over de wereld tot Australië, Nieuw Guinea en Europa.
Evenals In Afrika leefden de mens meestal langs de kust of ook wel zoals in Oost Africa langs de meren van het Oost Afrikaans rift. Daarom was hij in staat vis te vangen en een deel van zijn dieet kon dan ook uit vis bestaan.
In het Neolithicum dat ongeveer tien tot twaalf duizend jaren geleden begon, leerde de mens langzaam hoe hij granen en wortelgewassen zelf kon kweken en hoe hij van de veeteelt kon profiteren. Het gevolg was dat het nu mogelijk werd om in grotere groepen in dorpen kon gaan leven met alle hygiënische en voedingstechnische gevolgen van dien.

Als we nu het dieet bekijken waaraan de mens gedurende zeer lange tijd was aangepast en dat wel het paleo-dieet genoemd wordt, dan is het duidelijk dat er van suikers, zetmeel, vetten en zout in de zin zoals wij die in de moderne tijd kennen geen sprake was. De mensen die van suiker bijvoorbeeld in de vorm van honing en van zetmeel hielden, hadden de meeste kans om in de vorm van wat lichaams vet, moeilijke hongerige tijden te overleven. De liefde voor zoet en zetmeel was een voordeel om te overleven en deze voorkeur werd zo gedragsmatig in de genen gedurende miljoenen jaren vastgelegd.
Wat echter in laat paleolithische tijden een voordeel was is tegenwoordig een nadeel geworden, omdat deze voedingsstoffen nu vrij beschikbaar zijn. De mensen die daarvan teveel nemen, brengen het paleo-dieet, waaraan de mens zich over miljoenen jaren heeft geadapteerd, uit balans met alle gevolgen van dien.
Ook het dieet van de ongeveer 80 stammen, die nu nog als jager-verzamelaar wereldwijd leven wijkt niet significant af van het Paleodieet. Bepaalde ziektes zoals infarcten van hart en hersenen, suikerziekte en depressies en enkele andere moderne ziektes worden daar dan ook niet aangetroffen.

De Jarawa's en de Onges zijn onder anderen, negroide inboorlingen van de Andaman eilanden, die gelegen zijn ten Noorden van Sumatra en nu nog neolithische jager-verzamelaars zijn.


Monday, September 26, 2005

 

Microcefalie (bovenste plaatje)

Links: Jane Goodall met chimp





Er wordt door weinigen betwijfeld, dat elke vorm van leven, gedurende een zeer lange periode van meer dan een miljard jaar, door evolutie is ontstaan. Volgens sommigen zou de evolutie puur van het toeval afhankelijk zijn geweest, terwijl anderen een intelligent designer (God ?) aannemen, die regulerend en sturend zou zijn opgetreden. Met deze veronderstelling worden meer vragen dan antwoorden gegeven. Zowel toeval als design kunnen geen bevredigende antwoorden op het verschijnsel evolutie geven. Evolutie door natuurlijke selectie over een tijdsbestek van meer dan een miljard jaar, zoals door Charles Darwin werd verondersteld is het enige voor de hand liggend antwoord. Dit wordt nog eens duidelijk nu het genoom van de chimpansee bekend is geworden en slechts voor ongeveer één procent van dat van de mens verschilt. Dit betekent immers dat kleine mutaties in de genen enorme veranderingen kunnen teweeg brengen. Enkele mutaties in het DNA, (zie ook 12 September) hebben onder druk van natuurlijke selectie, naast de chimpansee ook de mens, uit een gezamenlijke voorouder van ongeveer zes miljoen jaar geleden te voorschijn geroepen. Dan beseft men pas dat er slechts weinig in de genen hoeft te veranderen om enorme veranderingen tot stand te brengen. Gedurende enkele miljoenen jaren, waarin de mens evolueerde werd de inhoud van de hersenen ongeveer drie keer zo groot. Er moest steeds een compromis gevonden worden tussen schedel inhoud en geboorte moeilijkheden en het is het principe van natuurlijke selectie dat uiteindelijk dan de Homo Sapiëns te voorschijn bracht.

Ongeveer twee-honderd duizend jaar geleden traden zo mutaties op, die nog grotere en complexere hersenen tot gevolg hadden. In het Zuiden van Afrika, waar deze mutaties optraden, veranderde de Homo Erectus zo langzaam in de Homo Sapiëns, die zich vervolgens over de hele wereld verspreidde. Het was vanzelfsprekend een voordeel, dat men grotere en complexere hersenen kreeg, want het gevolg was dat men meer cognitieve mogelijkheden kreeg. Door natuurlijke selectie zullen de individuen, die de gemuteerde genen overerfden, in het voordeel zijn geweest en hen die deze genen misten, langzaamaan verdrongen hebben. Nu zijn er ook later nog mutaties opgetreden en in een publicatie van de geneticus Bruce Lahn en zijn collega's van de universiteit van Chicago in Science van 9 September (1en 2) worden twee mutaties van de genen die AASPM en Microcephalin genoemd worden beschreven. Er zijn volkeren waar het ASPM voorkomt, terwijl bij andere het Microcephalin overheerst. Het zou kunnen dat deze verschillen op een of andere wijze in de verschillende populaties tot uitdrukking komt, bijvoorbeeld wat het gedrag of intelligentie betreft en antropoloog John Howkins van de universiteit in Madison, Wisconsin zegt dan ook: “This has to be the worst nightmare of people who believe strongly there are no differences in brain function between groups”. (3)

Beide genen regelen specifiek de grootte van de hersenen en als mensen een niet functionerend mutatie van een van de twee genen dragen, lijden ze aan zogenaamde microcefalie. Dat wil zeggen de structuur van de hersenen is normaal maar de hersenen zij veel kleiner dan normaal ( zie plaatje microcefalie). De onderzoekers onderzochten eerst het gen Microcephalin, dat voorkomt bij 89 etnisch verschillend populaties en bij een enkele chimpansee. Ze vonden tal van variaties van het gen maar bepaalde varianten traden sterk naar voren, die verantwoordelijk zijn voor veranderingen in het eiwit waarvoor ze coderen. Ongeveer 70% van de mensen draagt het gen, waarvan de helft precies dezelfde variant. Dit verschijnsel maakt duidelijk dat deze mutatie van dit gen vrij recent is en de beste schatting is dat ze ongeveer 37,000 jaar geleden moet ontstaan zijn. Dit was de tijd dat symbolisch gedrag voor het eerst duidelijk werd, denk hierbij aan de oudste grottekeningen van de Cro-magnon in de Chauvet grotten van Pont- d'Arc, Ardeche in Zuid Frankrijk. Deze nieuwe mutatie komt veel voor bij volkeren in Europa, het Midden Oosten en Amerika en veel minder bij sub-Sahara populaties. Hetzelfde verhaal geldt voor het gen met de naam ASPM en men schat dat het ongeveer 5800 jaren geleden ontstaan is, dat overeen zou kunnen komen met de eerste stedenbouw in het Nabije Oosten. Ongeveer een kwart van de wereldbevolking heeft het gen maar het komt het meest frequent voor in Europa en het Midden Oosten.

Als nu door omstandigheden tijdens de zwangerschap vooral op de 8-35 weken een virus, overmatig alcohol of roken, toxische stoffen of schadelijke straling, mutaties in de twee genoemde genen optreden wordt de baby vaak met microcefalie geboren. de hersen inhoud bedraagt soms slechts 400 cc. Dit komt overeen met de inhoud van de bekende Australopithicus genaamd Lucy, die ongeveer 3 miljoen jaren geleden leefde. Normale mensen van tegenwoordig, hebben een hersen-inhoud van 1200-1600 cc. Deze microcefale patiënten zijn meestal geestelijk gehandicapt, motorisch gestoord, vertonen vaak dwerg-groei en hebben problemen met het spreken. Soms vertonen ze hyperactief gedrag en epileptische aanvallen.

Heel duidelijk was dit in Japan in 1946 bij vrouwen die zwanger waren tussen 8 en 25 weken. De ontwikkelende hersenen van de vrucht zijn dan het meest gevoelig voor straling. De genoemde vrouwen die kort bij het hypo-centrum van de atoombom ontploffing waren en het overleefden en niet aborteerden, kregen meestal een microcefale baby.

1) Patrick Evans et al.
Microcephalin, a gene regulating brain size, continues to evolve adaptively in humans
Science vol: 309 9 Sept. 2005 p:1717

2) Nitzan Mekl-Bobrov et al.
Ongoing adaptive evolution of ASPM, a brain size determinant in Homo Sapiens.
Science Vol: 309 9 Sept. 2005 p: 1720

3) Mason Inman
Our brains they are a-changing
New Scientist vol:187 17 Sept. 2005 no: 2517


Sunday, September 25, 2005

 

Professor Henk-Jan Guchelaar
Pharmacotherapie/genetica

Rechts: afname hersenweefsel bij Alzheimer en vasculaire dementia




Het is bekend dat een te hoog cholesterol en triglyceride (vet) gehalte in het bloed slecht is voor hart en bloedvaten. Zwitserse wetenschappers verzamelden de gegevens van 100 studies over dit onderwerp en pasten er statistische analyses op toe. Gegevens van ongeveer 140.000 patiënten en evenveel controles waren beschikbaar. Het bleek dat de geneesmiddelen groep van de statines en de voedingsstof omega-3 de beste bescherming boden tegen hart en vaatziektes. Het gebruik van statines vermindert het sterfte risico met 13% en na een hart of herseninfarct met 22%. Voor omega-3 waren deze cijfers respectievelijk 23% en 32% voor hartsterfte risico. In een volgend artikel meer over omega-3 (weet wat je eet).

Statines worden wel de aspirines van de 21ste eeuw genoemd en voor deze groep geneesmiddelen is een grote toekomst weggelegd, vooral nu de mensen steeds ouder worden. Het is een familie geneesmiddelen, die het cholesterol gehalte in het bloed verlagen. In de lever worden verzadigde dierlijke vetten vooral 's nachts omgezet in cholesterol, dat de neiging heeft om tussen de binnen en buitenkant van de bloedvaten te gaan zitten. Als dan de kwaliteit van de bloedvaten slechter wordt, door bijvoorbeeld te veel homocysteïne, of ontstekingsproducten, die vooral na chronische ontstekingen blijven circuleren, kunnen barstjes in de vaatwand ontstaan. cholesterol dringt in het lumen van het bloedvat en bloedplaatjes stollen op een dergelijk propje. Als dan het propje loslaat blijft het ergens hangen en een infarct is geboren. Meestal zal dat in de coronairvaten van het hart of in de bloedvaten van de hersenen zijn. Om dat stollen van de bloedplaatjes tegen te gaan neemt men per dag een kinderaspirientje. Enkele statine preparaten, die in Nederland gebruikt worden zijn simvastatine (Zocor), atorvastine (Lipitor), fluvastatine (Lescol), pravastatine (Selectine), rosuvastine (Crestor). De namen zonder hoofdletter zijn de algemene chemische namen ( generic names) en de namen tussen haakjes zij de fabrieksnamen, die gebruikelijk met hoofdletter geschreven worden. De statines geven meestal weinig bijwerkingen, maar spierzwakte worden wel eens vermeld. Bij het ouder worden krijgt men vanzelf zwakkere spieren en als je dan statines gebruikt krijgen die al gauw de schuld. Zelf heb ik ook last van spierzwakte en ben daarom twee maanden gestopt met het nemen van Zocor. Er veranderde echter niks en daarom ben ik snel weer begonnen. Waarschijnlijk zou drie keer in de week gaan tennissen beter helpen, tegen spierzwakte. In een groot Amerikaans onderzoek was geen verschil in vermelde spierzwakte tussen statine gebruikers en de groep die een placebo (nepmiddel) hadden gekregen. Mensen, die nierfunctie stoornissen of een te weinig actieve schildklier hebben moeten echter wel oppassen met statines. Ook is het beter geen andere cholesterol-verlagers, zoals fibraten tegelijk te gebruiken.

Bij onderzoek van statines ziet men ook bijkomende voordelen naar voren komen. Omdat ze een gunstig effect op de bloedvaten hebben is het niet verwonderlijk dat de hersenen op latere leeftijd beter blijven functioneren. Men ziet daarom als bijkomstige bevinding dat de statine gebruikers enkele jaren gemiddeld later dementeren dan de controle groepen. Fins onderzoek wees uit dat mensen die op middelbare leeftijd boven 6.5 mmol/L cholesterol in hun bloed hebben bijna drie keer zoveel kans maken om 20 jaar later Alzheimer te hebben dan mensen zonder een te hoog gehalte aan cholesterol. (1) Ook botverweking ( osteoporose), die vooral bij vrouwen na de menopauze vaak voorkomt wordt er door vertraagd. Onlangs is een groep van 3100 statinegebruikers vergeleken met 17000 niet-gebruikers (2). De eerste groep bleek 20% minder kans op kanker te hebben. Statines hebben een remmend werking op de bloedvat-nieuwvorming en zo vermelt professor Guchelaar uit Leiden, dat bij muizen, de uitzaaiing van nierkanker naar de longen krachtig werd geremd.

1) Gezond hart, gezonde hersenen
Proactief no.20 jaargang 7
Augustus 2005

2) Professor Henk-Jan Guchelaar
Statines bestrijden nu ook kanker
Leids universitair centrum
Cicero 21 Januari 2005


 



Links: spina bifida

Midden: producten rijk aan Folium-zuur

Folic-acid= folium-zuur



Al eerder werd er in dit blogdagboek op gewezen dat folium-zuur ( vitamine B 11) de schadelijke werking van homocysteïne op de binnenkant ( intima) van de bloedvaten kan neutraliseren. Bekend is ook dat het in staat is open ruggetjes (spina bifida) bij babies te verhinderen. Uit het feit dat zwangere vrouwen het dan al bij het begin van de zwangerschap, dagelijks een tabletje van 400 mg moeten nemen, blijkt al dat het verder een onschuldig middel is, omdat schadelijke werking van, wat voor soort middel dan ook, het eerst in het eerste stadium van de dracht tot uitdrukking komt.

In een publicatie van de “ Journal of the American Medical Association” van 19 Januari 2005 wordt het resultaat gepubliceerd van een onderzoek bij 93803 vrouwen van 27 tot 44 jaar vanaf 1990 tot 1999 ( Nurses' Health study) en 62260 oudere vrouwen van 43 tot 70 jaar. Zij hadden allen bij de start van de proef een normale bloeddruk. Door enquêtes werd bijgehouden hoeveel folium-zuur de vrouwen namen, zowel via voeding als door inname van supplementen (tabletjes). In de proeftijd bleken 19700 vrouwen incidenteel aan hoge bloeddruk te lijden. Hoge bloeddruk werd significant vaker gezien bij vrouwen die minder dan 200 microgram folium-zuur opnamen. ( een microgram is éénduizendste miligram).

Vrouwen, die minstens 1000 microgram folium-zuur met hun voeding plus tablet namen hadden het minst last van hoge bloeddruk. Bij de groep jongere vrouwen was het risico zelfs gehalveerd. De conclusie van het onderzoek is dan ook dat vrouwen die voldoende folium-zuur opnamen bijvoorbeeld door een tabletje van 400 microgram per dag, minder kans op hoge bloeddruk hadden dan de controle groep met minder folium-zuur. Dit was bij jonge vrouwen het duidelijkst. Het is raadzaam om vanaf 55 jaar naast een kinderaspirine ook een tabletje van 400microgram foliumzuur te nemen om de kans op hart en herseninfarct te verminderen. Het argument dat het innemen van een tablet onnatuurlijk is klopt niet helemaal. Evolutionair gezien is het fijt dat men ouder dan 55 is abnormaal. Tijdens de evolutionair ontwikkeling van de mens over een tijdsbestek langer dan twee miljoen jaren werd de mens nooit gemiddeld ouder dan ongeveer dertig jaren. Als men nu evolutionair gezien met kunst en vliegwerk de mens ouder laat worden zal men ook met kunst en vliegwerk deze abnormaliteit moeten bestrijden. Vooral bij familiaire aanleg voor hart en herseninfarcten en meer dan normaal dementeren, is naast een kinderaspirine een tabletje met 400 microgram folium-zuur per dag raadzaam. Een Amerikaanse professor waarmee je kunt chatten en vragen stellen geeft vaak het advies: Take a chidren's aspirine as every dokter after 50 does. Soms , als de chatters zeggen dat de huisarts heeft gezegd dat het niet nodig is geeft hij als antwoord: get a better dokter” Tabletjes folium-zuur zijn goedkoop (Kruitvat) en in elke drogisterij te koop.


John P Forman et al.

Folate intake and the risk of incident hypertension among US woman.

JAMA. 2005; 293:320-329 119-Jan.-2005


Saturday, September 24, 2005

 






Rechts: de duivenclub lang geleden.

Jaren geleden ging de duiven-club uit St. Anthonis in Duitsland op bezoek bij een duiven-club een eindje over de grens. Tijdens de speech, die de voorzitter van de Duitse club hield kondigde hij aan, dat zij ook van plan waren binnenkort een bezoek aan de Sint Teunise club te brengen. In het dankwoord dat Tjeu hield, want die was toen voorzitter van de club in St. Anthonis, zei hij: gullie bint van harte welkom, as ge tenminste nie met zoveul komt as in fertig.


 

De hersenholtes (ventricles) in lichtgroen aangegeven.




De volwassen hersenen zijn zeer gevoelig voor beschadiging. Als er beschadigingen zijn ontstaan, bijvoorbeeld na een beroerte, kan meestal slechts langzaam herstel optreden, omdat primitieve hersen stamcellen zich heel langzaam tot volwaardige zenuwcellen ontwikkelen. Als dit zonder extra stimulatie gebeurt, zoals bijvoorbeeld met behulp van elektrische prikkeling, of het gebruik van geneesmiddelen, is dit dus vaak een langdurig proces. (zie 23 September blogdagboek).

Japanse onderzoekers van de universiteit van Tokio, slaagde er in bij ratten, die herseninfarcten (kunstmatig opgewekte beroertes) kregen, door injecties met groeistoffen rechtstreeks in de hersen-holtes (ventricles) te brengen, de hersen-stamcellen duidelijk tot betere groei te stimuleren. Het was nodig dat zowel fibroblast groeifactor, als epitheel groeifactor, gelijktijdig werden toegediend. Zij zagen de stamcellen zich in de hippocampus veel sneller ontwikkelen, dan zonder deze groeistoffen. Ook in de zenuwcellen van het pyramidale systeem, dat uit zenuwcellen bestaat, die vanuit de hersenen naar het ruggenmerg gaan zagen zij nieuwe zenuwcellen komen. De ratten, die zo behandeld waren herstelden duidelijk beter dan de controle dieren. Dit controleerde ze door te zien, hoe snel de dieren kunstjes leerden en zich ook motorisch in zwem-proefjes gedroegen. Het principe dat hier werd toegepast, biedt enorme perspectieven voor mensen, die aan een herseninfarct geleden hebben. Vaak gaan herseninfarcten met invaliditeit gepaard. Eenzijdige verlamming, spraak-verlies en tal van andere motorische en sensibele zenuw-stoornissen zijn dikwijls het gevolg van infarcten in de hersen-bloedvaten. Als men op dezelfde wijze als bij ratten het herstel van zenuwweefsel kan regenereren, zou dit veel narigheid kunnen voorkomen. Dit is te meer hoopgevend omdat steeds meer blijkt dat een groot aantal biologische processen bij de mens hetzelfde verlopen als bij muizen en ratten.


 


Brabantse boerin

Rechts: Top MRIJ koeien uit het Land van Cuijk



In de zestiger jaren van de vorige eeuw was het KI station in beers nog tegenover de kerk en het kerkhof gelegen. Tijdens een excursie van een boerinnenbond vertelde de voorzitster, dat ze geboortig was van Beers. Zij deelde de dames mee dat Beers een eigenaardig dorp was en op de kerkhof wijzend vertelde ze dat aan deze kant van de muur rijke boeren werden begraven, terwijl de ander kant gereserveerd was voor eenvoudige keuterboeren. Ze besloot haar verhaal met de mededeling: Het is now al wer zo'n twintig joar geleejen dè ze onze vat aan dizze kant hebben nergelet.


Friday, September 23, 2005

 




hippocampus ( blauw gekleurd)

Rechts: de pariëtale kwab en de frontale kwab



Emotie en herinnering zijn zeer nauw met elkaar verbonden. De mensen, die emotioneel het meest indruk op je maken onthoud je het best. Een onderdeel van de hersenen, dat hippocampus genoemd wordt is verantwoordelijk voor deze gang van zaken. De hippocampus ( het Latijnse woord voor zeepaardje) is onderdeel van het zogenaamde Limbische systeem. Dit systeem ligt in het midden van de hersenen en is evolutionair gezien zeer oud en was al aanwezig toen ongeveer een miljard jaren geleden de gewervelde dieren ontstonden. De hippocampus is nauw verbonden met de veel later evolutionair ontstane hersenschors (neocortex) namelijk de pariëtale hersen kwab, die onder de slapen ligt. Het is in dit gedeelte, waar herinneringen en emoties worden gerealiseerd. De hippocampus fungeert als het ware als een schakel station en geeft bepaalde zaken door naar de pariëtale kwab, waar ze bewaard worden (herinnering). Slijtage door ouderdom bijvoorbeeld, zorgen ervoor dat namen van personen, dieren en voorwerpen niet te voorschijn willen komen. Ook vergeten of je de post al hebt uitgehaald, of je de autosleutels kwijt bent, of je bent vergeten wat je gisteren gedaan hebt, zijn de eerste tekenen dat de hippocampus minder goed functioneert. Het herkennen van woorden wordt wel de semantic memory genoemd en het herinneren van gebeurtenissen, episodic memory. Dit laatste is meer vastgelegd in de frontale hersenschors en blijft soms langer functioneren, zoals bij demente mensen, die nog wel een en ander van vroeger weten maar absoluut geen "short memory" meer hebben.

Bij Alzheimer, maar ook bij vasculaire dementie verliest de hippocampus aan gewicht en functioneert niet meer optimaal. Wat later gaat ook het frontale en pariëtale deel der hersenen minder goed functioneren.


Ook mentale ziektes zoals schizofrenie, depressie en manische depressiviteit hangen nauw samen met een optimaal functionerende hippocampus. Tot voor kort dacht men dat er geen nieuw zenuwweefsel gevormd kon worden. Tegenwoordig weet men dat er ook in de hersenen zenuw-stamcellen aanwezig zijn, die kunnen uitgroeien tot functionerend zenuwweefsel. Vooral rond de hippocampus liggen veel zogenaamde adulte zenuw-stamcellen. Adult (volwassen) in tegenstelling met embryonale stamcellen, die nog pluripotent zijn en waaruit nog alle lichaams cellen en weefsel kan ontstaan. Er zijn nu een aantal mogelijkheden om deze zenuw-stamcellen tot ontwikkeling aan te zetten. Bekend is het middel fluoxetine (Prozac) dat gebruikt wordt bij depressies en eet-stoornissen bijvoorbeeld. Het heeft een regulerende werking op de neurotransmitter die serotonine genoemd wordt, die van belang is bij een optimale zenuw-prikkel overdracht. het middel zorgt ervoor dat het serotonine op zijn plaats terecht komt en niet abnormaal door het lichaam geresorbeerd wordt. Deze middelen heten dan ook SSRI's ( specific serotonin re-uptake inhibitors ) Men vond het wel merkwaardig dat deze middelen bij patiënten pas na ongeveer zes weken goed begint te werken, maar men weet nu, dat het ook de stamcellen tot groei aanzet. Het duurt ongeveer zes weken totdat de stamcellen volgroeid zijn en functioneel worden.

Hetzelfde geldt voor een veel gebruikt antipsychoticum Risperidone dat veel bij schizofrenie wordt gebruikt.

Ook electroshock stimuleert de celgroei in de hippocampus en dit is vaak de meest succesvolle behandeling bij zware depressies. Hoe langer een depressie duurt hoe kleiner de hippocampus wordt. Als men nu een stroomstoot door de hersenen zendt (electro-convulsie), dan ziet men de hippocampus weer groeien. Het gevolg kan wel zijn, dat men aan geheugenverlies lijdt na zo een behandeling, maar het kan ook zijn dat dit al veroorzaakt was tijdens het ziekte proces. Langdurige stress kan ook nadelig op de hippocampus werken.


Thursday, September 22, 2005

 

Professor John Nash

Rechts: autistisch kind


In het dagboek, wordt op 20 September, het geloof van de brillante professor Rutten beschreven. Dat professor Rutten niet een op zich zelf staand fenomeen vertegenwoordigt blijkt wel uit de film “A beautiful mind” over professor John Nash, die in 1994 de Nobel prijs kreeg voor wetenschappelijk werk op het gebied van economie en wiskunde. Hij was hoogleraar aan de Princeton universiteit New-York. Ongeveer 30 jaren eerder werd hij gekweld door een paranoïde schizofrenie, waardoor hij allerlei waandenkbeelden kreeg. Langdurige behandelingen, onder andere electro-convulsies door de hersenen, in psychiatrische ziekenhuizen brachten hem er tenslotte weer zover bovenop, dat hij weer redelijk kon functioneren.

Zo ziet men de afwijking autisme veel voorkomen in gebieden waar veel technisch hoog ontwikkelde mensen wonen. Rond Eindhoven is dit geconstateerd, maar ook in Silicon valley in Californië en Rond Cambridge. Een hoog technologische ontwikkeling gaat wellicht gepaard met een groter dan normale aanleg voor autisme. Tijdens een televisie program over dit onderwerp zei een technisch ingenieur, die geïnterviewd werd, dat die mensen soms verkeerd bedraad zijn. Autisten redeneren vaak zeer rechtlijnig en schikken zich moeilijk, als de situatie waarin ze zich bevinden, verandert. Zij hebben meer contact met de computer dan met andere mensen. Als ze al contacten hebben is dat meestal via de PC.


 




Floyd Romesberg



Bacteriën worden vaak snel immuun tegen de antibiotica, die aan bepaalde patiënten worden toegediend. Zij bewerken dit door mutaties in hun DNA. In het dagboek op 12 September wordt uitgelegd hoe dergelijke mutaties tot stand komen. Door het verspringen van stukjes DNA (genen) krijgt men op een gegeven moment een blauwdruk van eiwitten, die de eigenschap hebben, om weerstand tegen het toegediende antibioticum te bewerkstelligen. Tot nu toe dacht men dat dit verspringen van genen aan onvoldoende functioneren van enzymen, zoals polymerasen te wijten was en dat een en ander onvermijdelijk was.

Floyd Romesberg en medewerkers, van het Scripps research institute in California toonde aan dat er bepaalde eiwitten in de bacteriën aanwezig zijn, die het verspringen van genen bevorderen. Door het RNA van deze eiwitten te “silencen”, kon hij bacteriën, die ongevoelig waren voor een bepaald antibioticum weer compleet gevoelig maken. Romesberg onderzocht bepaalde genen, die codéren voor de eiwitten, die een rol spelen in het ongevoelig worden van pathogene Escherichia Coli bacteriën tegen de antibiotica ciprofloxacin en rifampicin. Ze infecteerden muizen met zogenaamde “wild type” Coli bacteriën, die nog niet resistent zijn tegen de antibiotica en andere muizen met Coli, die over de mutatie, die Lex A genoemd wordt, beschikten. De mutant Lex A codeert voor eiwitten die het functioneren van drie verschillende polymerasen verhinderen. Deze drie polymerasen zorgen ervoor dat er zo weinig mogelijk genen verspringen, of als er versprongen zijn, bevorderen ze de reparatie van het DNA molecuul en maken zo de mutatie ongedaan. Door nu het gen, dat verantwoordelijk was voor het bevorderen van de mutaties te “silencen” kon de bacterie niet langer het voor haar levensreddend systeem toepassen en werd weer gevoelig voor beide antibiotica. De muizen die met het wil type Coli besmet waren, werden na enige tijd ongevoelig voor de twee antibiotica. Er wordt nu gezocht naar stoffen, die toegevoegd aan antibiotica, het mutatie-mechanisme ( het verspringen van genen) bij bacteriën kunnen verhinderen.

Nicole Johnston
Reversing the evolution of antibiotic resistance
Drug discovery today 1 Oct,'05 Vol.10 1267


 

Links hepatitis B virus deeltje






Rechts: het virus deeltje dringt in de levercel en laat het DNA vrij. In de kern van de cel verandert het DNA in RNA. Het RNA verlaat de kern en dient als blauwdruk in het cytoplasma om nieuw virus aan te maken. Dit virus gaat uit de cel om andere lever-cellen te besmetten.

Op 12 Sept werd besproken hoe het toevoegen van extra RNA stukjes ( adding additional pigment-producing genes) de kleur van de petunia niet intensiveerde, maar juist verminderde. Het werd vergeleken met een speculaas plank, die een mal (template) vormt om de speculaas-pop in af te drukken. In het tijdschrift “Drug Discovery Today “ van 1 oktober 05 wordt op de mogelijkheid gewezen om bepaalde ziektes met behulp van gene-silencing te bestrijden. Als men stukjes RNA, die de blauwdruk vormen voor bepaalde virussen of stofjes in het lichaam, die kanker bevorderen( oncogenes), tot zwijgen kan brengen dan zou men het ontstaan van de er bij horende ziekte kunnen verhinderen. Men kan bepaalde enzymen, die nodig zijn om het virus of de kankercellen te laten groeien, proberen te neutraliseren. Dit doet men , door de blauwdruk van die enzymen in de vorm van hun RNA tot zwijgen te brengen ( silencing). Als men nu terug gaat naar de vergelijking met de speculaas-plank dan is het niet voldoende om de extra planken aan de voordeur van de bakkerij af te zetten. Ze moeten in de bakkerij gebracht worden, liefst zo kort mogelijk bij de in gebruik zijnde planken en er vervolgens lang genoeg aan vast blijven plakken om de speculaas-productie te verhinderen. Amerikaanse en Canadese onderzoekers hebben nu een flinke stap gedaan om het silencing proces te intensiveren. Zij zagen dat, dat als zij bepaalde vetten aan de silencing RNA stukjes toevoegden, dat ze veel minder stukjes nodig hadden, om hetzelfde resultaat te halen. Voegden ze polyethylene glycol lipid toe dan duurde het neutraliserend effect veel langer ( preventing rapid systemic clearance). Men moet de speculaas-planken dus niet alleen kort in de buurt van de al in gebruik zijnde planken brengen, maar ook zorgen dat ze langdurig “side to side “ aan elkaar blijven plakken. Op deze wijze konden de onderzoekers muizen, die met hepatitis B virus besmet waren, met deze geperfectioneerde gene silencing methode behandelen. De antistoffen in het bloed tegen het hepatitis B virus daalde met 95%. Het resultaat bleef zeven dagen gehandhaafd en men kon dus met een wekelijkse behandeling volstaan.

Jane Bradbury
RNA interference: new drugs on the horizon
Drug Discovery today 1 Oct '05 vol. 10 pag: 1266


Tuesday, September 20, 2005

 

Professor Dr. Frans Rutten

Rechts de artsengel Michaël die in 1961 in
Garandabal aan 4 meisjes zou verschenen zijn.



Een wonderlijk voorbeeld van geloven vinden we bij Professor Frans Rutten, die toevallig dezelfde achternaam draagt als de woordvoerder van de homeopathie hieronder beschreven. Hij was hoogleraar economie aan de universiteit van Rotterdam en adviseur van ministerpresident Lubbers. Ook minister Zalm is een leerling van hem. Van 1973 tot 1990 was hij secretaris generaal van het ministerie van economische zaken en oud voorzitter van de wetenschappelijke raad van het regeringsbeleid.

In 1997 meende hij dat de Heilige Geest extra aandacht aan hem besteedde en van dat moment af werd hij een streng fundamentalistisch katholiek. Hij bracht per dag enkele uren door in gebed om zijn band met God te verstevigen. Door allerlei geschriften van bepaalde mensen te bestuderen, waaronder de Italiaanse priester Don Gobbi, die ingevingen die Maria hem gaf, opschreef, wist hij met zekerheid te berekenen dat op 11 april 2002 om half negen 's avonds een groot wonder zou gebeuren in het Noord Spaanse stadje Garabandal. Het wonder dat in Fatima gebeurd was en waar de zon tijdens de verschijning van Maria om haar as begon te tollen zou er volgens de professor er niet mee kunnen wedijveren. Het wonder had te maken met de terugkomst van Christus op aarde. Op 11 April 2002 was Professor Rutten met ongeveer 200 meestal oudere zeer vrome katholieke Vlaamse en Nederlandse vrouwen op de door hem aangewezen plaats in Garabandal. Maar er gebeurde niets.

Is het nu erg vreemd dat bepaalde mensen in zulke absurde gegevens geloven? Als men jongens ziet die XTC gebruiken krijgen die vaak hallucinaties. Er hoeft in de hersenen maar weinig fout te gaan en men gelooft dat men vliegen kan. Als men vervolgens uit het raam springt komt men bedrogen uit. Ook cannabinoids kunnen hallucinaties veroorzaken en als men aanleg heeft voor schizofrenie wordt die bij canabis gebruikers eerder manifest. Ook bij schizofrene patiënten ziet men vaak waandenkbeelden en bekeringen tot bijvoorbeeld de Islam, maar ook tot fundamentalistisch Christendom zijn geen uitzondering. Nu hoeft het niet zo ver te komen, maar ook kleinen storingen bij overigens normale en zelfs zeer intelligente mensen kunnen dergelijke waandenkbeelden veroorzaken.


 



Maria (Lourdes)



Rechts Duitse "Rollstuhl-fahrer" in Lourdes




In De Gelderlander van vandaag staat een reactie van L Rutten, verbonden aan de artsen vereniging voor homeopathie ( VHAN ). Zoals te verwachten worden de onderzoeken, die in “The Lancet “ gepubliceerd zijn en de uitslag van een Zwitsers onderzoek als gemanipuleerd en onjuist beschouwd. Over het algemeen is er tussen homeopathische en reguliere artsen een Babylonische spraakverwarring. Zo zegt Rutten dat uit het onderzoek blijkt dat homeopathische middelen wel degelijk helpen. Dat is wetenschappelijk juist, maar uit het onderzoek blijkt dat ze niet beter helpen dan placebo's. ( zie ook dagboek 28 augustus ) Puur door het oog van de wetenschap, helpen homeopathische middelen niet, dat wil zeggen biologisch gezien helpen ze niet. Maar omdat de meeste ziektes een resultante zijn van biologische en psychische mechanismen, die elkaar beïnvloeden, kunnen ze wel helpen omdat de patiënt, die erin gelooft, psychotherapeutisch behandeld wordt. Zo zou je ook kunnen beweren dat Lourdes niet helpt, als men bedoeld dat nog nooit iemand, die met één been er naar toe ging met twee benen naar huis is gekomen. Voor een wonderdoener zoals Jezus zou dit toch maar een kleinigheid moeten zijn. Toch weet iedereen die uit een oude Katholieke familie komt dat er mensen ziek naar toe zijn gegaan, gezond weer terug kwamen. Maar dat zien we ook bij mensen, die Jomanda of willekeurig een ander paranormale genezer bezoeken. Het geloof in iets kan met redeneren niet ongedaan worden gemaakt. Een arts met een natuurwetenschappelijke opleiding die in homeopathie als zodanig gelooft en niet in de psychotherapeutische benadering, die hij toepast, is te vergelijken met een streng Christelijke arts die zeker meent te weten dat de eerste mens door God uit klei geblazen is.


Friday, September 16, 2005

 

De vogelpest ( influenza A -H5N1 ) is nu ook vastgesteld in Chelyabinsk, meer naar het westen van Rusland. Er zijn voor zover bekend nog geen gevallen bekend van besmetting van de mens.
De kans dat besmette trekvogels ook Nederland zullen bereiken, wordt hierdoor weer groter. Het is daarom waarschijnlijk toch een goede maatregel om het binnenhouden van kippen verplicht te stellen. ( zie dagboek 2 september)

Thursday, September 15, 2005

 


anopheles Gambiae mosquito
GENE SILENCING ( RNA INTERFERENCE )



Rechts malaria cyclus


GENE SILENCING bij mosquito's

Om malaria te bestrijden heeft men wel geprobeerd om mosquito-mannetjes door bestraling te steriliseren en in de natuur los te laten, zodat ze de normale mannetjes zouden verdringen. De mosquito's besmetten vooral kinderen en jaarlijks sterven ongeveer 1,1-- 2,7 miljoen mensen aan malaria. (WHO Expert Committee on malaria 2000 )

Omdat het loslaten van door bestraling steriel gemaakte mannetjes, van bijvoorbeeld mosquito’s, duur is en bovendien de libido van deze diertjes verminderd is, zocht men naar andere wegen. Toch heeft men in Zanzibar de tse-tse mug op die wijze weten uit te roeien. Ook de zogenaamde screw wormen die in Amerika vaak wonden infecteren zowel bij mens als dier en soms dodelijk zijn heeft men op deze wijze in Noord en Midden Amerika uitgeroeid.

Tegenwoordig gebruikt men een nieuwe methode die gene silencing genoemd wordt. Het DNA of beter het messenger RNA dat nodig is om een enzym te maken, dat nodig is voor bijvoorbeeld sperma te produceren wordt tot zwijgen gebracht. Er worden korte "spiegelbeeld" RNA stukjes toegevoegd, die zich aan het oorspronkelijke RNA hechten en er als het ware er mee interfereren. Vandaar wordt ook wel van RNA interference gesproken ( zie hiervoor blogdagboek van 12 sept onder petunia's). De mannetjes zijn nu steriel maar verder geheel normaal en ze houden hun normale libido. Om de mannetjes in het laboratorium te kunnen kweken, moet men de steriel makende interferentie blokkeren, wat vaak met het toedienen van een bepaald antibioticum werd gedaan. Tegenwoordig gebruikt men daarvoor andere stoffen, omdat men de eigenschap van ongevoeligheid tegen antibiotica, niet door middel van jumping genes wil verspreiden.

Men wil deze techniek ook gaan toepassen bij het kweken van zalm. De kweek zalm is vaak transgeen gemaakt om snel te groeien. Zouden mannetjes ontsnappen, dan komt de eigenschap ook in de in het wild levende zalm en dat is niet gewenst. Daarom maakt men de mannetjes steriel, maar omdat men tijdens het kweken een bepaald stofje, dat de interference opheft, aan het voer toevoegt zijn de zalmen gewoon vruchtbaar. Ontsnapt er een dan krijgt hij geen kweekvoer meer en is hij steriel.

New Scientist 8 Maart 2003.


Tuesday, September 13, 2005

 






Links: doorsnede hersenen met grijze hersencellen

Rechts: Prof. Dr. Daniele Piomelli

In een acute stress situatie kan het lichaam totaal ongevoelig zijn voor pijnprikkels. Men noemt dit verschijnsel “stress induced analgesia” (SIA). De pijn en de ellende komt pas later als de acute stress situatie is verdwenen. Bekend is het verhaal van de ontdekkingsreiziger David Livingstone, die door een leeuw werd aangevallen. Op het moment dat de leeuw hem greep en op en neer schudde, voelde hij geen pijn en was hij volkomen helder. SIA is naar men aanneemt, een evolutionair ontstaan mechanisme. Tijdens de miljoenen jaren menselijke geschiedenis, waren zulke momenten schering en inslag en de mensen, die al hun aandacht aan ontsnappen en overleven konden besteden hadden de meeste kans om te overleven en bij te dragen tot het instand houden van de soort.

Op zo'n stress-vol moment scheiden de zenuwcellen in de hersenen twee zogenaamde endo- cannabinoids af, nauw verwand aan de stoffen uit de hennepplant. Professor Daniele Piomelli ( 1 ) van de Irvine universiteit in Californië bestudeert deze twee Cannabinoids en hij kon aantonen dat hij antagonisten van deze stoffen bij ratten toediende, dat dan het mechanisme in stres situaties niet werkte. Piomelli ontdekte verder dat, als hij stoffen inspoot die de afbraak door het lichaam van de cannabinoids tegenwerkte, hij angstgevoelens kon wegnemen. Als hij deze “inhibitors” direct in de grijze hersencellen van ratten inspoot, voelden ze veel minder pijn dan de controle dieren. Een van de endogene cannabis stoffen wordt arachidonglycerol genoemd. Deze stof werkt langzamer dan de ander endogene cannabinoid, die anandamide heet. Het enzym dat het arachidonglycerol afbreekt is monoacylglycerol-lipase. Door nu antistoffen (inhibitors) tegen dit enzym te geven aan mensen met depressieve angsten en post-traumatische stres, denkt men een nieuwe mogelijkheid te hebben om deze patiënten te kunnen helpen. Deze kalmerende stoffen blijven dan langer in de hersenen werkzaam en kunnen zo hun heilzame werking bij deze patiënten uitoefenen.
1) Stephani Sutherland
Endocannabinoids mediate age-old pain suppresion.
Drug discovery today 15 Sept 2005 Vol. 10 no,18 / 24


 


Karikatuur van burgemeester Samkalden
uit Amsterdam.



Jaren geleden werd een medewerker van de plantsoenendienst in St. Anthonis verliefd op een Amsterdamse schone. Het gevolg was dat hij naar Amsterdam moest verhuizen. Om in Amsterdam niet werkeloos te worden ging hij naar het gemeentehuis in St Anthonis en vroeg aan de ambtenaar of hij er niet voor kon zorgen dat hij in Amsterdam ook bij de plantsoenendienst zou kunnen gaan werken. De betreffende ambtenaar raadde hem aan in Amsterdam naar het stadhuis te gaan en daar te vragen welke ambtenaar daar verantwoordelijk was voor de plantsoenen dienst en vervolgens met zijn naam en telefoonnummer naar hem terug te keren. Een week later kwam de medewerker terug en liet de ambtenaar trots het briefje zien waarop stond geschreven: Samkalden.


 





In 1925 werd vader burgemeester in St. Anthonis. Hij was voor die tijd secretaris in Deurne, aan de andere kant van de Peel gelegen. Het waren twee verschillende werelden, Deurne en St. Anthonis, eeuwen lang streng gescheiden door de peel. Daarom kwam tante Maria, een ongetrouwde zuster van moeder, eens in de maand met de fiets naar St. Anthonis om het nieuws uit Deurne te vertellen. Zij bracht wel eens een klein jongetje mee uit de kinderrijke buurt, de Wiemel geheten, om zo de moeder van het jongetje even wat meer vrijheid te geven. Op een gegeven moment, toen tante Maria druk aan het vertellen was, zat het jongetje onder de tafel met een blokkendoos te spelen. Vader wipte hem met de punt van zijn grote ouderwetse schoenen een eindje omhoog, om vervolgens onnozel rond te kijken of hij van niets wist. Het jongetje kwam onder de tafel uit en keek eerst naar moeder, maar die zat volgens hem te ver weg. Toen keek hij naar tante Maria, maar zijn vertrouwen in haar was zo groot, dat die ook al snel afviel. Toen keek hij naar vader en zei in onvervalst Deurne's dialect: dè waarde gai, mi aw grouwte puit.


Monday, September 12, 2005

 

Barbara McClintock

Rechts: gekleurde maïs korrels


Behalve silencing DNA (zie beneden) speelt ook zogenaamd micro-DNA een grote rol bij het activeren of de-activeren van het RNA. Het zijn kleine stukjes DNA, die slechts uit 21 tot 30 nucleotides bestaan ( zie dagboek 15 augustus). Onder invloed van een eiwit, dat dicer genoemd wordt worden lange DNA moleculen in deze kleine stukjes gesneden. Het micro-DNA, dat zo gevormd wordt is van belang bij het reguleren van biologische processen. Zo zijn er stukken DNA (genen) die zich uit de lange ketens los maken en elders in het molecuul weer aanhechten (translocaties). Men noemt deze stukken transposons ( ookwel jumping genes) en de blauwdruk voor bepaalde eigenschappen kan hierdoor andere eigenschappen krijgen. Mutaties zijn een voorbeeld, waarbij transposons een rol kunnen spelen. Door bepaalde micro-DNA stukjes wordt dit verspringen (jumping genes) zoveel mogelijk tegengegaan.

Barbara McClintock ontdekte in 1940 dat de kleur van maïskorrels samenhangt met deze transposons. Telkens als een transposon verspringt krijgt een korrel een andere kleur. Bij siermaïs ziet men dat de kolven bezet zijn met korreltjes met allerlei kleuren.
Barbara McClintock kreeg in 1983 de Nobelprijs voor haar werk. Zij werd voor die tijd lang als een exentrieke vrouw versleten, die evenals George Mendel met bloemen, steeds bezig was met maïs planten. Later bleek hoe belangrijk de jumping genes waren in de evolutie van alle levende wezens. Door het verspringen naar andere plaatsen in het molecuul (trans-locaties) ontstaan steeds nieuwe eigenschappen (mutaties) die evolutionair gezien van groot belang zijn bij het onstaan van variëteiten en nieuwe soorten. Ook bij het immuun worden van bacteriën tegen antibiotica zijn transposons van belang. Door het zich verplaatsen van zo'n jumping gene kan kan de bacterie ongevoelig worden voor een bepaald antibioticum. Deze verkregen eigenschap van ongevoeligheid, kan makkelijk doorgegeven worden aan andere bacteriën van dezelfde soort, maar ook zelfs andere soorten bacteriën. Ook kan zo een bepaalde bacterie immuun worden, tegen practisch alle antibiotica en de ziekenhuis bacterie MRSA (multi resistente staphiloccocus aureus) is hiervan een voorbeeld en een schrik voor elk ziekenhuis.


This page is powered by Blogger. Isn't yours?