Sunday, September 25, 2005

 

Professor Henk-Jan Guchelaar
Pharmacotherapie/genetica

Rechts: afname hersenweefsel bij Alzheimer en vasculaire dementia




Het is bekend dat een te hoog cholesterol en triglyceride (vet) gehalte in het bloed slecht is voor hart en bloedvaten. Zwitserse wetenschappers verzamelden de gegevens van 100 studies over dit onderwerp en pasten er statistische analyses op toe. Gegevens van ongeveer 140.000 patiënten en evenveel controles waren beschikbaar. Het bleek dat de geneesmiddelen groep van de statines en de voedingsstof omega-3 de beste bescherming boden tegen hart en vaatziektes. Het gebruik van statines vermindert het sterfte risico met 13% en na een hart of herseninfarct met 22%. Voor omega-3 waren deze cijfers respectievelijk 23% en 32% voor hartsterfte risico. In een volgend artikel meer over omega-3 (weet wat je eet).

Statines worden wel de aspirines van de 21ste eeuw genoemd en voor deze groep geneesmiddelen is een grote toekomst weggelegd, vooral nu de mensen steeds ouder worden. Het is een familie geneesmiddelen, die het cholesterol gehalte in het bloed verlagen. In de lever worden verzadigde dierlijke vetten vooral 's nachts omgezet in cholesterol, dat de neiging heeft om tussen de binnen en buitenkant van de bloedvaten te gaan zitten. Als dan de kwaliteit van de bloedvaten slechter wordt, door bijvoorbeeld te veel homocysteïne, of ontstekingsproducten, die vooral na chronische ontstekingen blijven circuleren, kunnen barstjes in de vaatwand ontstaan. cholesterol dringt in het lumen van het bloedvat en bloedplaatjes stollen op een dergelijk propje. Als dan het propje loslaat blijft het ergens hangen en een infarct is geboren. Meestal zal dat in de coronairvaten van het hart of in de bloedvaten van de hersenen zijn. Om dat stollen van de bloedplaatjes tegen te gaan neemt men per dag een kinderaspirientje. Enkele statine preparaten, die in Nederland gebruikt worden zijn simvastatine (Zocor), atorvastine (Lipitor), fluvastatine (Lescol), pravastatine (Selectine), rosuvastine (Crestor). De namen zonder hoofdletter zijn de algemene chemische namen ( generic names) en de namen tussen haakjes zij de fabrieksnamen, die gebruikelijk met hoofdletter geschreven worden. De statines geven meestal weinig bijwerkingen, maar spierzwakte worden wel eens vermeld. Bij het ouder worden krijgt men vanzelf zwakkere spieren en als je dan statines gebruikt krijgen die al gauw de schuld. Zelf heb ik ook last van spierzwakte en ben daarom twee maanden gestopt met het nemen van Zocor. Er veranderde echter niks en daarom ben ik snel weer begonnen. Waarschijnlijk zou drie keer in de week gaan tennissen beter helpen, tegen spierzwakte. In een groot Amerikaans onderzoek was geen verschil in vermelde spierzwakte tussen statine gebruikers en de groep die een placebo (nepmiddel) hadden gekregen. Mensen, die nierfunctie stoornissen of een te weinig actieve schildklier hebben moeten echter wel oppassen met statines. Ook is het beter geen andere cholesterol-verlagers, zoals fibraten tegelijk te gebruiken.

Bij onderzoek van statines ziet men ook bijkomende voordelen naar voren komen. Omdat ze een gunstig effect op de bloedvaten hebben is het niet verwonderlijk dat de hersenen op latere leeftijd beter blijven functioneren. Men ziet daarom als bijkomstige bevinding dat de statine gebruikers enkele jaren gemiddeld later dementeren dan de controle groepen. Fins onderzoek wees uit dat mensen die op middelbare leeftijd boven 6.5 mmol/L cholesterol in hun bloed hebben bijna drie keer zoveel kans maken om 20 jaar later Alzheimer te hebben dan mensen zonder een te hoog gehalte aan cholesterol. (1) Ook botverweking ( osteoporose), die vooral bij vrouwen na de menopauze vaak voorkomt wordt er door vertraagd. Onlangs is een groep van 3100 statinegebruikers vergeleken met 17000 niet-gebruikers (2). De eerste groep bleek 20% minder kans op kanker te hebben. Statines hebben een remmend werking op de bloedvat-nieuwvorming en zo vermelt professor Guchelaar uit Leiden, dat bij muizen, de uitzaaiing van nierkanker naar de longen krachtig werd geremd.

1) Gezond hart, gezonde hersenen
Proactief no.20 jaargang 7
Augustus 2005

2) Professor Henk-Jan Guchelaar
Statines bestrijden nu ook kanker
Leids universitair centrum
Cicero 21 Januari 2005


Comments: Post a Comment

<< Home

This page is powered by Blogger. Isn't yours?