Blog dagboek van Jan Goossens

luitenant generaal Bernard Cyril Freyberg

Luitenant generaal Sir Bernard Cyril Freyberg was geboren in Engeland. Zijn ouders emigreerden toen hij twee jaar was naar Nieuw Zeeland. Hij kreeg een uitstekende opleiding en blonk uit in sport. Bij het uitbreken van de eerste wereldoorlog ging hij vrijwillig naar Engeland en meldde zich bij het leger. Hij maakte carrière in het leger en kreeg zelfs het Victoria Cross voor dapperheid.

Na het uitbreken van de tweede wereld oorlog werd hij door de Nieuw Zeelandse overheid gevraagd om het commando van de Nieuw Zeelandse troepen op zich te nemen. Later werd hij benoemd tot Governor General of New Zealand. Hij was zeer gevierd door zijn soldaten en werd zelf negen keer gewond tijdens de strijd in Noord Afrika. Churchill noemde hem met respect “My salamander”

De Nieuw Zeelandse divisie had onder zijn leiding een groot aandeel vanaf het begin tot het eind in de strijd in Noord Afrika.

Rechts: de Roman wall in Tunesië

Links: Tunesië

De geallieerden waren intussen vanuit Egypte naar het westen opgedrongen en heroverden op 24 december Benghazi. In begin maart werd Tunesië bereikt. ( zie kaartje). David Silvertop was bevorderd tot luitenant kolonel maar werd op 19 maart gewond bij de zogenaamde Roman Wall in de buurt van Médenine.. Op 9 juli 1943 kwam hij terug en werd commandant over the third battalion Royal tank regiment dat later aan de invasie in Normandië en de bevrijding van Antwerpen zou deel nemen.

De geallieerden drongen steeds verder naar het Westen en bereikten tenslotte via Libië de Mareth line in de buurt van Medenine in Tunesië. Op 6 maart deden de Duitsers nog een tegenaanval maar “sustained a very bloody nose”

De 8^th Armoured Brigade speelde een grote rol in de opmars van bijna 3000km van El Alamein naar Tunis. Het derde bataljon, waarover David Silvertop het bevel voerde, was een onderdeel van de 8^th brigade. . Op het laatst van de strijd was brigdier Roscoe Harvey commandant van de 8^th brigade. Hij zou op 25 september 1944 in St. Anthonis tegelijk met kolonel Silvertop en kolonel Orr gewond raken. Op 6 april kreeg de 8^th brigade voor het eerst te maken met de nieuwe tiger tanks van de Duitsers.

Op 13 mei kwam er een einde aan de strijd in Noord Afrika. 200,000 Duitse en Italiaanse manschappen gaven zich over. Veldmaarschalk Erwin Rommel was wat eerder door Hitler naar Duitsland terug geroepen om hem de persoonlijke nederlaag te besparen.

Hier eindigde de strijd van de 8^th Armoured Brigade in Noord Afrika, die vaak een wanhopige strijd had moeten voeren tegen een moderner bewapende vijand. Overdag was het vaak intens heet en 's nachts bitter koud. Toch wisten deze Engelse soldaten geplaagd door zandstormen en op een rantsoen van twee liter water per dag en een door fijn zand bedorven rantsoen, de strijd tot het bittere einde vol te houden.

Duitse Tiger tank

Ondertussen was de positie van de Britten er op vooruit gegaan. Met hun vliegtuigen die vanaf Malta opstegen en de onderzeeboten die in de Middellandse zee steeds sterker aanwezig waren werd hun invloed steeds groter.

Bovendien waren de Duitsers in juni 1941 de Sovjet Unie binnen gevallen en was de interesse van Hitler ten aanzien van Afrika wat verflauwd.

Rommel ging op 6 maart 1943 met ziekte verlof en werd op 11 maart door Hitler met het ridderkruis met eikenblad, zwaarden en briljanten beloond.

Van te voren had de zogenaamde tweede slag om El Alamein plaats gevonden. In Juli 1942 had generaal Auchinleck een tegenaanval gelanceerd die echter mislukte. Begin augustus bezocht Winston Chirchil en Sir Alan Brook ( British chief of the Imperial general staff) Noord Afrika. Auchinleck werd vervangen door luitenant generaal Bernard Montgomery terwijl generaal Alexander staf chef van het Midden Oosten werd.

In augustus 1942 was Erwin Rommel met ziekte verlof naar Duitsland gegaan. Hij leed aan een binnenoor ontsteking en was “completely physically warn out”.

Toen Montgomery op 23 oktober aanviel kwam Rommel snel terug naar Afrika en zette zijn overgebleven tanks in. Montgomery kon echter juist over 800 gloednieuwe Amerikaanse Sherman tanks beschikken en het werd duidelijk dat het tij nu langzamerhand gekeerd was.

De tweede slag om El Alamein duurde van 23 oktober tot 5 november. 1942. na een hevig gevecht moest Rommel terug trekken. Hij verloor 55,000 man, 1000 kanonnen en 450 tanks. De geallieerden hadden 13,500 man,100 kanonnen en 500 tanks verloren. Tegen het bevel van Hitler in trok Rommel zijn troepen teug. Montgomery kreeg de titel Viscount Montgomery of El Alamein.

Ondertussen waren de Amerikanen en Engelsen op 8 november 1942 geland in Noord Marokko en Algerije. Deze landing werd operation Torch genoemd.

Op 19 februari 1943 deed generaal Hans-Jürgen von Arnhim nog een laatste offensief tegen deAmerikanen in het Westen. De ongeoefende Amerikanen leden zware verliezen en de Kasserine pas in Tunesië werd door de Duitsers veroverd. De Amerikanen waren bovendien in het nadeel omdat hun materiaal niet dezelfde kwaliteit had dan dat van de Duitsers.

Rommel kon voor het eerst beschikken over enkele gevaarlijke Tiger tanks die voorzien waren van het nog gevaarlijker 88 millimeter geschut. De Duitsers verloren 2000 man, terwijl de geallieerden 10,000man verloren waarvan 6,500 Amerikanen. De Amerikanen leerden echter snel en generaal George Patton bleek een expert op het gebied van tanks.

Eerst hadden 30,000 Amerikanen bij de Kasserien pas gevochten. 300 Gesneuvelden, 3000 gewonden en 3000 werden gevangen genomen of werden vermist. Het tweede corps waarover enige tijd later luitenant-generaal George Patton het bevel ging voeren, verloor 183 tanks, 208 artillerie stukken en 512 voertuigen zoals vrachtwagens en jeeps.

Generaal Erwin Rommel tijdens een aanval in N. Afrika.

Rechts:Generaal Sir Claude Auchinleck op de frontpagina van het tijdschrift Time.

Rommel beschikte over twee divisies goed getrainde en gemotiveerde soldaten. Rommel kwam in februari 1941 voor de Duitsers op een gunstig moment omdat, zoals eerder vermeld, de Engelsen toen een flink deel van de strijdkrachten had terug getrokken om deel te nemen aan de strijd in Griekenland waar de Duitsers waren binnengevallen.

Rommel was van plan Tobroek als vestigingsplaats te gebruiken en om van daar uit zijn soldaten richting Caïro en het Suez kanaal te sturen. In januari 1942 was Rommel zover dat hij de Engelsen teug drong in de richting van Egypte. Op 21 juni 1942 viel Tobroek met veel voorraden, in Duitse handen. Rommel werd daarom door Hitler bevorderd tot veldmaarschalk. Hij was met 50 jaar oud de jongste veldmaarschalk ooit.

Tijdens de operatie Crusader die door generaal Sir Claude Auchinleck was gestart werd generaal Sir Alan Cunningham tijdelijk door generaal Sir Neil Ritchie vervangen.

Cunninham was eerder door generaal Sir Archibald Wavell, commander in chief of the Middle East, in augustus 1941 tot commandant van het achtste leger in Noord Afrika benoemd. De verdienste van Cunningham was geweest dat hij de Italianen praktisch uit Oost Afrika had verdreven. Cunningham vond vanwege eerdere verliezen veroorzaakt door Rommel de geplande operatie Crusader te voorbarig.

Rommel slaagde er in om in juli 1942 El Alamein dat behoorlijk kort bij Caïro gelegen is te bereiken. Vanaf 31 augustus tot 23 oktober werd hard gevochten. Deze veldslag wordt wel de eerste slag om El Alamein genoemd. Het gevaar dat de Duitsers het Suez kanaal zouden bereiken werd denkbeeldig en Churchill gaf opdracht dat in El Alamein ten koste van alles moest worden stand gehouden.

Daarom zette generaal Auchinleck er alles op om El Alamein, dat tussen de Middellandse zee en de woestijn lag ingeklemd en daarom goed te verdedigen was, te behouden.

El Alamein ligt 500 km ten Oosten van Tobroek en maar 100 km van de Egyptische havenstad Alexandrië en 230 km van de hoofdprijs het Suez kanaal.

Bidprentje Erwin Rommel die zichzelf op 13 oktober 1944 van het leven benam

Rechts: het graf van Erwin Rommel

De zware verliezen door de Italianen waren voor Hitler aanleiding om het Afrika corps onder leiding van luitenant generaal Erwin Rommel naar Afrika te sturen. Op 10 februari 1941 zetten de eerste Duitsers voet aan wal in Noord Afrika gevolgd door de pas bevorderde luitenant generaal Erwin Rommel die op 12 februari in Tripoli, de hoofdstad van Libië arriveerde.

Rommel maakte snel vorderingen en bereikte op 10 april 1941 Tobroek, de eerder genoemde havenstad met 5000 inwoners in Libië, niet ver van de Egyptische grens. Op 13-15 april 1941 viel Rommel de stad aan die door de Australiërs verdedigd werd. Lange tijd hielden de Australiërs en later ook Britten en Polen stand en bleef de strijd onbeslist. Rommel paste trucs toe om de Britten te misleiden. Zo plaatste hij vliegtuigmotoren op vrachtwagens die al blazend enorme stofwolken veroorzaakten. Op de meer open plekken liet hij vrachtwagens rijden die van boven als tanks vermomd waren. De Engelsen werden zo op het verkeerde been gezet, want de Duitsers vielen op andere plaatsen aan dan door de Britten verwacht werd. Door vriend en vijand werd Rommel daarom wel de woestijn-vos genoemd.

In juni 1942 hadden de Duitsers en Italianen de Britten verslagen bij Gazala, een plaats ten Westen van Tobroek. Op 21 juli had Rommel's troepen Tobroek bezet.

Op 18 tot 25 november 1941 werd door de Engelsen de operatie Crusader gestart. Men slaagde echter niet om de Duitsers terug te dringen. De Duitse tanks, Panzerkampfwagen IV, genoemd waren beter dan de Honeys van de Britten. Men rekende drie Honeys voor één Panzerkampfwagen IV.

De M3 Stuart tank kwam in 1941 in Amerika van de band rollen. Vanwege zijn wendbaarheid en gemakkelijke bediening werd deze tank door de Britten liefkozend Honey genoemd. De tank was echter niet opgewassen tegen de technisch betere Duitse tanks.

Bovendien beschikten de Duitsers over antitankwapen dat als eighty/eight 88 werd aangeduid en dat zeer bedreigend was. Men kon er mee een tank van de vijand vernietigen op een afstand als de vijand nog niet in staat was om hetzelfde te doen. Tijdens operatie Crusader werd hard gevochten

Het is wellicht interessant te vermelden dat luitenant-kolonel David Silvertop ( toen nog in de rang van majoor), die later in St. Anthonis zou sneuvelen, als commandant van het “fourth armoured brigade” aan operatie Crusader deelnam.

Tobroek is de eerste stad na aankomst van uit Egypte naar Algerije

Rechts: Italiaanse soldaten geven zich over

Op 28 juni 1940 had de Italiaanse maarschalk Italo Balbo al opdracht gegeven om naar Egypte te gaan. Hij werd echter op dezelfde dag boven Tobroek door zijn eigen luchtdoelartillerie per ongeluk omlaag geschoten. Hij werd opgevolgd door maarschalk Rodolfo Graziani als gouverneur van Libië en bevelhebber van het tiende Italiaanse leger.

In december 1940 startten de Britten operatie Compass en vernietigden zij het tiende Italiaanse leger. Nu moesten de Britten hun activiteiten echter gedeeltelijk staken omdat een groot deel van de “Western Desert Force” moest naar Griekenland, waar de Duitsers inmiddels waren binnengevallen. Toch wisten de Britten op 21 januari 1941 Tobroek te bezetten.

Hoewel de Italianen verre in de meerderheid waren hadden de Engelsen er weinig van te duchten. De meeste Italiaanse soldaten waren slecht getraind en waren niet gemotiveerd. De Engelsen die eerst in Abyssinië orde op zaken hadden gesteld drongen daarna de Italianen vanuit Egypte terug naar het westen tot diep in Libië.

Van 7-januari tot 22-januari 1941 belegeren de zevende Britse pantser divisie en de zesde Australische, samen met Nieuw Zeelandse troepen, Toebroek in Libië.

Tobroek is de eerste havenstad waar je aankomt als je van Egypte naar Libië rijst.

In februari 1941 werd El Agheila ingenomen door de Britten. Deze stad ligt al wat verder naar het westen in Libië. Tijdens de “operation Compass” had de “British Western Desert Force” het tiende Italiaanse leger totaal vernietigd.

Zevenduizend Italiaanse soldaten geven zich over en 230 duizend Italianen sneuvelen of werden gevangen genomen. Belangrijk was ook dat de Britten veel materiaal dat was buit gemaakt zoals vrachtauto's en tanks ven de Italianen konden gebruiken.

Links: Mussolini met zijn vriend Adolf
Rechts: de kaart van Noord Afrika.








Italië was vanaf 1912 heer en meester in Libië. Italië was pas op het einde van 1800 een zelfstandige staat geworden. Dat was te laat om nog koloniën te verkrijgen. Toch had Italië wel de ambitie evenals andere landen ook over koloniën te kunnen beschikken. Frankrijk en Italië kwamen met elkaar overeen dat Frankrijk in Marokko de zeggenschap zou hebben terwijl Italië in Libië de lakens uit zou delen. Eerst moest nog een oorlog gevoerd worden met Turkije (het Ottomaanse rijk) deze werd door Italië in 1912 gewonnen. Italië kon vanaf toen in Libië de baas spelen. Na de eerste wereldoorlog achtte Italië zich ondergewaardeerd. Mussolini een onderwijzer en publicist, die veel invloed had gekregen via de pers, nam op de duur het heft in handen. Hij was de stichter van het totalitair fascisme. Op 3 oktober 1935 viel Italië vanuit Italiaans Somaliland Abessinië (het huidige Ethiopië) binnen

In september 1940 hadden de Italianen vanuit Ethiopië (Abyssinië) hun invloed in Soedan, Egypte en Brits Somaliland weten uit te breiden.

Omdat Hitler in het voorjaar 1940 Frankrijk succesvol had verslagen schaarde Mussolini zich aan de kant van de Duitsers. Hij viel daarom in het zuiden Frankrijk aan maar leed een flinke nederlaag.

Zowel de Engelsen als de Italianen waren de baas in Noord Afrika. Vanuit het westen hadden de Italianen weinig te vrezen, omdat de Fransen daar nog steeds in Marokko en Algerije waren.

Hitler had goed gevonden dat het zuiden van Frankrijk zelfstandig bleef onder generaal Pétain. Deze zogenaamde Vichy regering, die in de Franse kolonie Algerije nog steeds de baas was, kon zich daarom geen oorlog met de Italianen permitteren. In het oosten hadden de Engelsen in Egypte het voor het zeggen. Na het begin van de tweede oorlog waren Engeland en Italië met elkaar in oorlog omdat Italië voor Hitler had gekozen. Op 10 juni 1940 verklaarde Italië de oorlog met Engeland. Dit was voor de Britten aanleiding om over de grens met Libië, Fort Capuzzo in te nemen. De Italianen lieten dat niet op zich zitten en gingen van hun kant de grens naar Egypte over en bezetten Sidi Barani in september 1940. Sidi Barani was een Bedoeïen dorp, 95 km over de grens van Libië naar Egypte.

(wordt vervolgd)

In het algemeen is het zo dat er in Nederland, medisch gezien, pas therapeutische maatregelen genomen worden als je eerst ziek bent geworden. Dit in tegenstelling met Amerika waar ook wel preventief met geneesmiddelen wordt gewerkt.

Meestal is het zo dat slijtage of aandoeningen van de bloedvaten de oorzaak zijn van veel ellende. Er wordt de meeste aandacht besteed aan hart kwalen zoals infarcten van de coronair vaten, onregelmatige hartslag enzovoort. Maar ook de kwaliteit van de bloedvaten in de hersenen spelen natuurlijk een grote rol, zeker als het over dementeren gaat. Dementeren kan het gevolg zijn van Alzheimer, maar ook van zogenaamde vasculaire problemen. Alzheimer is voor een deel erfelijk bepaald terwijl vasculaire dementie meer te maken heeft met de kwaliteit van de hersen-bloedvaten.

Vaak worden deze twee benamingen door elkaar gebruikt.

In het algemeen kan men voorbehoedende maatregelen nemen om de bloedvaten in orde te houden.

Op de eerste plaats moet men zorgen dat de bloeddruk niet te hoog wordt. Bij oudere mensen is een systolische druk van 140 en een diastolische druk van 90 zo ongeveer de limiet. Een recente publicatie van dr. de Ruijter die in Leiden op dit onderwerp onlangs promoveerde, vindt iets hogere waardes bij oudere mensen ook acceptabel. Als je bloeddruk te hoog is kun je op recept van je huisarts een recept krijgen dat er voor kan zorgen dat je bloeddruk niet te hoog wordt

Op de tweede plaats moet men aan het cholesterol denken. Cholesterol wordt vaak afgezet in de vaatwand en kan zelfs het bloedvat verstoppen. Het effect is dan hetzelfde als van een stolseltje dat infarct genoemd wordt.

Het gehalte van cholesterol in het bloed wordt in Amerika en in Duitsland aangegeven met mg-dl. Dat is milligram per deciliter, ofwel een duizendste gram per een tiende liter.

In Nederland, maar ook in Canada bijvoorbeeld, spreekt men van millimol per liter. Een mol is het moleculair gewicht van een substantie in grammen. Het gewicht, eigenlijk de massa, van een waterstof atoom wordt op 1 gesteld. Een molecuul cholesterol weegt 386,70 maal zo zwaar als een atoom waterstof en een mol is dan 386,70 grammen per liter of 38,67 per deciliter.

Het slechte cholesterol, LDL genoemd, mag niet hoger zijn volgens de moderne inzichten dan 130mg-dl. Als je dit omrekent naar millimol dan is dat 130 : 38,67 = 3,36 millimol per liter.

In Nederland wordt aangenomen dat tot 5 millimol totaal cholesterol nog normaal is. Dit is niet nauwkeurig want dan telt men het slechte cholesterol (LDL) op bij het goede cholesterol (HDL) en dat kan per persoon verschillen wat de verhouding betreft. Bij bloedonderzoek moet apart aangegeven worden hoeveel het LDL en hoeveel HDL.

Ook in Nederland geldt nu dat het goede cholesterol (HDL) hoger dan 1mmol/l moet zijn en het slechte cholesterol (LDL) lager dan 3,3 mmol/l.

LDL betekent Low Density Lipoprotein cholesterol. Cholesterol bestaat uit een vetbolletje (lipo) dat omgeven is door kleine eiwitdeeltjes (protein). Als er nu weinig eiwit deeltjes aan het vetbolletje zitten (low density) dan zijn de vetbolletjes minder beweeglijk en blijven in de bloedvat wand hangen. Zijn er veel eiwit deeltjes rond het vetbolletje (high density). Dan zijn de vetbolletje beter beweeglijk en worden naar de lever getransporteerd en daar afgebroken. Bovendien slepen de HDL deeltjes nog een aantal LDL deeltjes mee naar de lever en daarom wordt HDL ook wel de goede cholesterol fractie genoemd.

Om het cholesterol in het bloed lager te maken kan men 's avonds een tabletje nemen. De groep geneesmiddelen die het cholesterol verlagen worden statines genoemd. Ze zijn op recept te krijgen.

Ook als het cholesterol normaal is dus lager dan ongeveer 3 mmol werkt een statine gunstig op de bloedvaten. Dat komt omdat statines een ontstekingsremmende werking hebben. Het zijn vooral de ontstekingen die vaak onopgemerkt worden die schadelijk zijn voor de bloedvaten. Zo kunnen bijvoorbeeld chronische ontstekingen aan de tandwortels en dergelijke deze schadelijke werking veroorzaken.

Ook kleine herseninfarctjes, TIA's genoemd kunnen vroegtijdige dementie tot gevolg hebben. Deze infarcten zijn het gevolg van kleine bloedstolseltjes die in de bloedvaatjes van de hersenen kunnen blijven hangen en er zo voor zorgen dat het zenuwweefsel in de hersenen niet meer optimaal functioneert. Als men nu dagelijks een kinderaspirientje ( 80 tot 100mg aspirine)neemt dan stolt het bloed veel minder snel met het gevolg dat er minder stolseltjes ontstaan. Aspirine kan echter ook schadelijk voor de maag zijn en soms ook bloedinkjes tot gevolg hebben. De moderne opvatting is daarom dat als er geen aanleiding voor is om dan geen kinderaspirientje te nemen als primair voorbehoedmiddel. Deze mening is vooral bepaald door een recente publicatie in het tijdschrift The Lancet, waarin een metanalysis (een samenvatting van alle publicaties over dit onderwerp) werd gepubliceerd.

Ook foliumzuur wordt wel aangeraden. Men neemt dan 400microgram per dag. Hetzelfde wordt ook genomen door zwangere vrouwen om open ruggetjes te voorkomen. Er zijn op dit ogenblik ongeveer 50 landen waar folium zuur in het brood wordt verwerkt. Ook grote landen horen hierbij zoals China, Amerika, Canada Brazilië enzovoort. Men deed dit met de bedoeling om open ruggetjes te voorkomen. Dat is inderdaad gelukt, maar men zag tevens dat sinds die tijd in een aantal landen het moment van beginnende dementie wat naar later verschoven is. Tabletjes foliumzuur van 400 microgram kun je bij de drogist kopen.