Wednesday, August 12, 2009
BONOBO'S
De bonobo Kanzi
Links Dr.Savage-Rumbaugh met Kanzi aan het toetsenbord
Rechts: Dr. Savage-Rumbaugh met Kanzi's zus Panabisha hier één jaar oud.
KANZI
Dr. Sue Savage-Rumbaugh is bekend door haar werk met bonobo's. Bonobo's en de mens hebben 98,4% van hun DNA gemeen, Dit betekent dat de bonobo zeer sterk met de mens verwant is.
Zij probeert met de bonobo's te converseren door gebruik te maken van hulpmiddelen. Omdat een bonobo vanzelfsprekend niet kan praten maakt zij gebruik van een toetsenbord (lexigrams). Vooral de bonobo met de naam Kanzi is op dit gebied ver gevorderd.
Kanzi werd geboren op 28 oktober 1980 en kwam als jong aapje met zijn moeder Matada naar the George State University. Vandaar naar de Great Ape Trust of Iowa waar Dr. Sue Savage-Rumbaugh de wetenschappelijke leidster is.Toen Kanzi geboren werd in de groep bonobo's had Matada, die zeer dominant in de groep was, hem als kind aangenomen of beter gezegd toegeëigend. Bij bonobo's heerst een matriarchale hiëarchie en een meestal wat oudere vrouwtje deelt in de groep de lakens uit. De onderzoekster probeerden Matada tien woorden te leren. Als men bijvoorbeeld water zegt moet de bonobo de toets (lexicon) water indrukken. Matada kreeg een en ander moeilijk onder de knie. Het bleek echter dat Kanzi die wel steeds bij de oefeningen spelend aanwezig was geweest, perfect de kunst verstond. Hiet ziet men het verschijnsel dat in de ethologie als impressionable period bekend is. Ook een kind leert een taal spelenderwijs terwijl oudere mensen daar veel moeite mee hebben. Nu kent Kanzi meer dan 200 woorden en kan er goed mee communiceren met Sue Savage-Rumbaugh. Als zij Kanzi vraagt om wat water bij de cola te gieten doet hij dat direct. Toen zij hem eens vroeg om een banaan uit de koelkast te halen en die af te wassen ging hij naar de ijskast en pakte de banaan. Het regende buiten en de raam stond open. Kanzi legde de banaan op de vensterbank aan de buitenkant. Toen hij een reprimande kreeg ging hij naar het toetsenbord en drukte banaan , water en buiten. Hij kan dus niet alleen verstaan wat bedoeld wordt, maar hij kan er zich zelfs met een Jantje van Leiden van af maken. Hij heeft nu een jongere zus die Panabisha heet en die ook deel neemt aan de oefeningen. Op het instituut wordt ook met andere mensapen zoals Gorilla, chimpansee en oerang-oetang geoefend, maar de bonobo's zijn verreweg het slimst.
Dr. Sue Savage-Rumbaugh is bekend door haar werk met bonobo's. Bonobo's en de mens hebben 98,4% van hun DNA gemeen, Dit betekent dat de bonobo zeer sterk met de mens verwant is.
Zij probeert met de bonobo's te converseren door gebruik te maken van hulpmiddelen. Omdat een bonobo vanzelfsprekend niet kan praten maakt zij gebruik van een toetsenbord (lexigrams). Vooral de bonobo met de naam Kanzi is op dit gebied ver gevorderd.
Kanzi werd geboren op 28 oktober 1980 en kwam als jong aapje met zijn moeder Matada naar the George State University. Vandaar naar de Great Ape Trust of Iowa waar Dr. Sue Savage-Rumbaugh de wetenschappelijke leidster is.Toen Kanzi geboren werd in de groep bonobo's had Matada, die zeer dominant in de groep was, hem als kind aangenomen of beter gezegd toegeëigend. Bij bonobo's heerst een matriarchale hiëarchie en een meestal wat oudere vrouwtje deelt in de groep de lakens uit. De onderzoekster probeerden Matada tien woorden te leren. Als men bijvoorbeeld water zegt moet de bonobo de toets (lexicon) water indrukken. Matada kreeg een en ander moeilijk onder de knie. Het bleek echter dat Kanzi die wel steeds bij de oefeningen spelend aanwezig was geweest, perfect de kunst verstond. Hiet ziet men het verschijnsel dat in de ethologie als impressionable period bekend is. Ook een kind leert een taal spelenderwijs terwijl oudere mensen daar veel moeite mee hebben. Nu kent Kanzi meer dan 200 woorden en kan er goed mee communiceren met Sue Savage-Rumbaugh. Als zij Kanzi vraagt om wat water bij de cola te gieten doet hij dat direct. Toen zij hem eens vroeg om een banaan uit de koelkast te halen en die af te wassen ging hij naar de ijskast en pakte de banaan. Het regende buiten en de raam stond open. Kanzi legde de banaan op de vensterbank aan de buitenkant. Toen hij een reprimande kreeg ging hij naar het toetsenbord en drukte banaan , water en buiten. Hij kan dus niet alleen verstaan wat bedoeld wordt, maar hij kan er zich zelfs met een Jantje van Leiden van af maken. Hij heeft nu een jongere zus die Panabisha heet en die ook deel neemt aan de oefeningen. Op het instituut wordt ook met andere mensapen zoals Gorilla, chimpansee en oerang-oetang geoefend, maar de bonobo's zijn verreweg het slimst.
