Wednesday, August 10, 2005
de benadering van Markus Grompe
Op 8 juli werd de methode van “somatic cell nuclear transfer” beschreven, zonder dat er gebruikt werd gemaakt van embryo's. Als dat zou lukken zouden veel religieuze en ethische bezwaren omzeild kunnen worden.
Tijdens de bijeenkomst van de “International Society for Stem Cell Research” in Juni '05 werd door Kevin Eggan van Harvard university een dergelijke methode beschreven. Met toevoeging van polyethylene glycol kon hij somatische celkernen van fibroblasten, fuseren met stamcellen uit bestaande stamcellijnen. De zo ontstane cellen hebben twee maal het normale aantal chromosomen, omdat iedere cel in tegenstelling met een geënucleëerde eicel, die vanzelfsprekend geen chromosomen heeft, een normaal aantal chromosomen bevat. Dergelijke cellen noemt men tetraploïd en zijn zonder meer niet bruikbaar. Toch gedragen de gefuseerde cellen zich als embryonale stamcellen, waarbij karakteristieke eigenschappen in de genen naar voren komen. Als men bijvoorbeeld normale embryonale stamcellen onder de huid van zogenaamde “immuuncompromised” muizen brengt vormen zij eerst de drie basis multipotente cellen, entoderm ektoderm en mesoderm en daaruit ontstaan weer allerlei weefselcellen, die vaak kankerachtig ontaarden( teratomas). Ditzelfde deden de door Eggan en zijn team geproduceerde cellen. De fibroblasten zijn voorlopers van huidcellen en zij worden op deze wijze teruggebracht ( geredifferentiëerd ) tot embryonale pluripotente stamcellen, zoals die uit de inner cell mass van blastocysten komen. Wellicht is het echter zo dat de kern van de stamcel nodig is om de fibroblast kern te redifferentiëeren, en moet daarna misschien verwijderd worden, om de genetische blauwdruk van de fibroblast tot uitdrukking te laten komen. In het commentaar werd daarom opgemerkt dat “ the devil is in the details ”.
Een ander benadering werd door Markus Grompe van “Oregon Health and Science University” naar voren gebracht. De normale stamcellen in de inner-cel mass van de blastocyst delen zich aanvankelijk zonder te differentiëren. Op dag 6, als de blastocyst zich gaat hechten aan de baarmoederwand wordt een zogenaamd homeobox gen (zie 19 juli), dat nanog genoemd wordt, inactief en verhindert niet langer dat de stamcellen zich gaan differentiëren. Het nanog gen is dus nodig om de stamcellen hun pluri-potentie te laten behouden. Door nu bij de fusie van een geënucleëerde eicel met een fibroblast, of een ander somatische cel, het nanog gen van begin af aan tot over-expressie te brengen, zouden stamcellen direct ontstaan zonder het tussenstadium van blastocysten. ( zie tekening) Als er geen embryo's ontstaan zijn er ook geen ethische bezwaren.
Science 8 Juli 2005 blz. 240
