Saturday, October 01, 2005
Rechts: een zenuwcel met cellichaam (soma of celbody) , en een axon met myeline schede .
Links: normaal, druk, verlies van myeline, verbreking (disconnectie) en degeneratie van een zenuwcel.
Een zenuwcel (neuron) bestaat uit een cellichaam (soma) waarin de celkern met de chromosomen ( DNA ) gelegen zijn en de uitlopers, die wel één meter lang kunnen worden. De uitloper, die de elektrische prikkel naar een andere zenuw of spiercel stuurt noemt men axon, terwijl de uitloper, die de prikkel ontvangt dendriet genoemd wordt. De uitlopers zijn geïsoleerd met een vettige substantie, die glia genoemd wordt en die de zogenaamde myeline schede rond een uitloper vormt. De zenuw-stamcellen, die uit embryonale stamcellen ontstaan zijn, kunnen zich verder ontwikkelen tot zenuwcellen, maar ook tot astrocyten, die het glia materiaal gaan afscheiden. De uitlopers van de zenuwcellen zijn door hun isolatie-materiaal wit van kleur, terwijl de opeenhopingen van zenuwcel-lichamen meer grijs van kleur zijn. In de hersenen spreekt men daarom van grijze en witte massa. Dit geldt ook voor de zenuwen in het ruggen merg. De mens beschikt ongeveer over 100 miljard zenuwcellen, die hoofdzakelijk in de hersenen en het ruggenmerg gelegen zijn.
De zenuwcellen met hun uitlopers kunnen op verschillende manieren beschadigd raken. Bekend zijn de gevolgen van een hernia, waarbij de tussenwervelschijf uitpuilt en dan op de uittredende uitlopers van de zenuwcel kan drukken. Ook verlies van glia weefsel kan nare gevolgen hebben, zoals bij multipele sclerose (MS). Ook kan door trauma bij een ongeluk de verbinding tussen zenuwen verbroken worden, met alle gevolgen van dien. Ook kan door bekende of onbekende oorzaken versterf van zenuwweefsel optreden.
Meer dan 200,000 Amerikanen lijden aan beschadigingen van zenuwen van het ruggenmerg en jaarlijks raken er ongeveer 11,000 verlamd. Door snellere medische hulp, blijven meer mensen leven met zenuw beschadigingen, die vroeger al eerder zouden gestorven zijn. Ook het feit dat er steeds meer oudere mensen komen speelt vaker een rol bij het voorkomen van zenuwletsel. Van het aantal mensen dat door een traumatisch letsel van het ruggenmerg getroffen wordt is 60% van het mannelijk geslacht. 60% wordt veroorzaakt door motorvoertuigen en 40% is jonger dan 30 jaar. Ze moeten de rest van hun leven slijten in rolstoel en sterven vaak vroegtijdig door bijkomende complicaties, die optreden.
